Stijging van de luchttemperatuur
De temperatuur van de omgevingslucht zal in Vlaanderen alleen maar verder toenemen, en zeker tijdens de zomermaanden. De seizoensgemiddelde temperatuur kan in de zomers rond 2030 al 2,9 °C hoger en tegen 2050 4,4 °C hoger uitkomen dan in de referentieperiode rond 2000. Dit laatste komt overeen met een toename van 16,9 °C naar 21,3 °C. Naar het einde van deze eeuw toe kan die stijging van de zomertemperatuur zelfs nog heel wat groter uitvallen (+8,1 °C ten opzichte van de referentie).
Meer hittegolven en meer extreem warme dagen
Het zijn vooral de uitschieters van extreem hoge temperaturen die voor gezondheidsimpact zorgen. En net het aantal hittegolfdagen lijkt erg snel te kunnen toenemen met een verdubbeling tussen de periode 2000-2019 en de periode rond 2030 (van 4 dagen in een gemiddelde zomer naar 11 dagen) en mogelijk al een vervijfvoudiging tegen 2050 (19 hittegolfdagen). Zelfs een toename met meer dan factor 10 rond 2100 (tot 51 hittegolfdagen in een gemiddelde zomer) valt nog niet uit te sluiten.
Grote verschillen binnen Vlaanderen
In het huidige klimaat zien we een spreiding van 2 hittegolfdagen per jaar aan de kust tot 6 of meer in sterk verstedelijkt gebied. Tegen 2050 wordt dat een spreiding van 12 hittegolfdagen aan de kust tot meer dan 24 hittegolfdagen in sterk verstedelijkt gebied landinwaarts en het oosten van Vlaanderen. Belangrijkste redenen voor dat ruimtelijke patroon zijn:
- verharding die de opgenomen warmte van overdag ’s nachts weer vrijgeeft, waardoor afkoeling wordt bemoeilijkt;
- de aanwezigheid van droge zandgronden waar minder verdamping plaatsvindt en invallende zonnestraling vooral wordt omgezet in warmere omgevingslucht;
- een afgezwakte invloed van een verkoelende zeebries.
Die steden en het oosten van Vlaanderen zijn ook de zones waar tegen 2030 het hittepeil al jaarlijks kan uitstijgen boven de drempels voor belangrijke hittestress. In het gros van Vlaanderen valt dit pas naar 2050 te verwachten. En toch blijven er zelfs bij een hoog-impactscenario in 2050 koele(re) plekken in Vlaanderen bestaan waar de temperaturen een eind beneden de gezondheidsdrempels blijven. Steevast gaat het dan over bebost gebied en/of stromend water. Dat toont ook het potentieel van natte natuur en geeft de noodzaak aan van groenblauwe ingrepen in onze verstedelijkte omgeving om de mogelijke impact van toekomstige hittegolven te milderen.
