Verwarmen met hout

• Door hout stoken te beperken, zorg je voor ieders gezondheid.
• Door op een correcte manier te stoken, beperk je de hinder voor jezelf en je buren.
• Door je woning te isoleren, heb je minder nood aan (bij)verwarmen met hout.

• Bij mist of windstil weer is het moeilijker voldoende trek in de schoorsteen te genereren. Dat is vooral bij een oudere kachel of schoorsteen (zeer) nadelig voor de verbranding. De rook en rooklucht blijven dan ook nog eens in en om je huis hangen. Dat beïnvloedt niet alleen jouw gezondheid, maar ook die van je omgeving.
• Ook als er een stookadvies wordt afgekondigd, stook je beter niet. Dan is de luchtkwaliteit buiten slecht en kan je de vervuiling verder doen toenemen.
• Hoe weet je of het oké is om te stoken of niet? Raadpleeg het weerbericht, volg de aanbevelingen van de VMM of installeer de Belair-app op je smartphone (via Google Play of Apple Store) en krijg een zicht op de actuele luchtkwaliteit- en meldingen.

Een open haard of een kachel zonder zelfsluitende deur heeft een zeer laag rendement en stoot grote hoeveelheden schadelijke stoffen uit doordat het verbrandingsproces volledig oncontroleerbaar verloopt. We raden beide toestellen af om volgende redenen:

• Het toestel trekt warmte weg uit de woonruimte
• Het kan brand veroorzaken als er brandend materiaal uit de vuurhaard wegspringt
• Er is gevaar voor koolstofmonoxidevergiftiging (CO-vergiftiging). Bij verminderde schouwtrek kunnen de verbrandingsgassen van open toestellen gemakkelijk de leefruimte worden binnengetrokken. Een verminderde schouwtrek kan het gevolg zijn van een werkende dampkamp of actieve ventilatie in dezelfde ruimte.

Kun je de luchttoevoer zelden of nooit zo goed als volledig openzetten zonder dat het in huis meteen te heet wordt? Dan is het vermogen van je kachel te groot.

Bij een kachel met een te groot vermorgen moet je al heel snel de luchttoevoer sterk beperken (smoren) om het niet te warm te krijgen. Bij gebrek aan zuurstof brandt het hout dan minder fel en begint het te smeulen. De temperatuur zakt, maar de verbranding verloopt niet langer optimaal, zodat de rook meer ongezonde stoffen bevat en een onaangename geur verspreidt.

Door een kachel met het juiste vermogen te kiezen, voorkom je heel wat problemen én zal je veel minder brandstof verbruiken.

Heb je een kachel met een te groot vermogen? Denk dan na over een alternatief verwarmingssysteem. Een automatisch gestuurde pelletkachel is te verkiezen boven een toestel om stukhout te stoken.

Je kan enkel stoken als de schoorsteen goed trekt en als de kachel voldoende lucht voor de verbranding krijgt. Bij de meeste kachels vereist dat een permanente luchttoevoer van de ruimte via een rooster in de buitenmuur, voor moderne toestellen wordt de lucht rechtstreeks van buiten aangevoerd, wat leidt tot een betere verbranding en minder tochtklachten.

Voor de schoorsteen is het belangrijk dat hij:

• voldoende hoog boven de nok van het dak en aanpalende gebouwen uitsteekt,
• voldoende ver verwijderd van ramen en ventilatiesystemen (van jezelf en de buren) om hinder te beperken.

Bovendien moet de diameter van het schoorsteenkanaal aan je kachel zijn aangepast. Anders trekt de schoorsteen slecht en vergroot het risico op een schoorsteenbrand. Laat je schoorsteen plaatsen door een specialist; hij zorgt voor de juiste dimensionering, materiaalkeuze, isolatieniveau en veilige en correcte plaatsing van het schoorsteenkanaal (met een minimum aan bochten of verslepingen) en een correcte aansluiting van stooktoestel op het schoorsteenkanaal.

Meer informatie en richtlijnen vind je in de ‘leidraad voor het voorkomen en beperken van hinder van rook afkomstig van huishoudelijke houtverwarmingstoestellen’.

Laat de schoorsteen bij voorkeur vegen door een vakman, liefst een keer per jaar zodat:

• het schoorsteenkanaal open blijft,
• het toestel goed blijft branden,
• schoorsteenbrand vermeden kan worden.

In sommige gevallen is een jaarlijks onderhoud van de schoorsteen en kachel verplicht door je brandverzekering of het gemeentelijk politiereglement.

Voor het onderhoud van het toestel zelf, volg je de instructies en de door de fabrikant vermelde frequentie van onderhoudsbeurten op. Reinig tussendoor ook regelmatig zelf de kacheldeuren, ruitjes en wanden van je kachel. Zo voorkom je mogelijke defecten, het levert lagere stookkosten op en zorgt uiteraard ook voor minder milieuverontreiniging.

Als de rook uit je schoorsteen wit of vrijwel onzichtbaar is, ben je goed bezig. De rook bestaat dan vrijwel uitsluitend uit waterdamp. Donkere rook is een alarmsignaal. Dat duidt op een slechte verbranding, onvoldoende trek, de verbranding van afval of bewerkt, onzuiver of nat hout. Dat zie je niet alleen, dat ruik je ook.

Dat lijkt vanzelfsprekend, maar door ontwikkelingen in technologie kan het gebruik van het toestel in meest optimale conditie wijzigen. Gebruik ook enkel de brandstof die door de fabrikant is toegelaten.

Maak de asbak/aslade regelmatig schoon, maar zorg dat er op het branderbed steeds een dun laagje as aanwezig is. Die as dient als isolatie voor de volgende opstart. Het teveel aan as verwijder je samen met de as uit de aslade.

As van hout bevat altijd schadelijke stoffen, zoals dioxines. Als je de as uitstrooit in de tuin, halen de planten die schadelijke stoffen via hun wortels uit de bodem en slaan ze die op. Assen in de tuin komen zo bijvoorbeeld terecht in zelfgekweekte groenten, zijn ongezond  voor je huisdieren en vervuilen het grondwater.

As hoort ook niet thuis in de GFT-bak. Laat de as van je kachel of open haard buiten in een afgesloten, onbrandbare container afkoelen en geef dit afval mee met het huisvuil.

Meer informatie over het gebruik van kachels en open haarden vind je in de ‘Code van Goede Praktijk voor huishoudelijke houtverwarming – gebruik van het toestel’.