Ga naar hoofdinhoudGa naar navigatieGa naar voettekst
Vlaanderen
vmm.vlaanderen.be
Mijn burgerprofiel
Hulp nodig

Vlaamse
Milieumaatschappij

  • Nieuws
  • Evenementen
  • Over VMM
  • Jobs
  • Publicaties
  • Pers
  • Contact
  • Ons milieu: de cijfers en feiten

    Hoe zit het met de luchtkwaliteit in Vlaanderen? Wat is de actuele kans op een overstroming? Deze en veel meer vragen worden beantwoord met heldere cijfers en kaarten uit jouw omgeving.

    Bekijk alle cijfers en kaartenKnop icoon

    Lucht

    Actuele luchtkwaliteit en voorspellingen, evoluties en uitstoot.

    Water

    Kwaliteit en kwantiteit van ons water, waterlopen en watertarieven.

    Klimaat

    Impact klimaatverandering en toekomstscenario's.
  • Hoe werken we aan een beter milieu?

    Welke wetgeving en normen hanteert de overheid voor water, lucht en klimaatadaptatie in Vlaanderen?
    Ontdek de regels en het beleid waarmee we werken aan een beter leefmilieu.

    Luchtbeleid

    Regelgeving en beleid voor zuivere lucht en minder luchtvervuiling.

    Waterbeleid

    Regelgeving en beleid voor proper en voldoende water, gezonde waterlopen, afvoer en zuivering van afvalwater, correcte waterfactuur ...

    Klimaatadaptatiebeleid

    Regelgeving en beleid voor de aanpak van de klimaatverandering en het aanpassen van onze omgeving aan het veranderende klimaat
  • Hoe kunnen we jou helpen?

    Advies nodig over je vergunning of subsidieaanvraag?
    Je heffingsaangifte of een aanvraag bij VMM indienen?

    Bekijk alle diensten & productenKnop icoon

    Burgers

    Advies, apps, rekentools... alle diensten en producten voor particulieren.

    Bedrijven

    Vergunningen, heffingen, erkenningen... alle diensten en producten voor bedrijven.

    Lokale overheid

    Subsidies, tools, advies en ondersteuning ... alle diensten en producten voor steden en gemeenten.
  • Waar zijn we aan de slag?

    Met tal van lokale en internationale partners werkt de VMM aan heel wat milieuprojecten.

    Bekijk alle projectenKnop icoon

    Lokale projecten

    Ontdek de projecten die we samen met lokale besturen, organisaties en bedrijven in Vlaanderen uitvoeren.

    Internationale projecten

    Ontdek hoe we samen met internationale partners grensoverschrijdende milieuthema's aanpakken.
  • Wat kan jij doen?

    Een beter milieu begint bij jezelf. Ontdek onze tips waarmee je in jouw buurt aan de slag kan.

    Water en droogte

    Elke dag bewust met water omgaan, daar kunnen wij bij helpen. Kies voor een watervriendelijke tuin, ontdek wat je moet doen bij overstromingen of droogte, en geniet veilig van het water in Vlaanderen.

    Luchtkwaliteit en -vervuiling

    Ontdek wat je kan doen bij een slechte luchtkwaliteit en hoe jij mee kan helpen door bewuste keuzes te maken rond bijvoorbeeld mobiliteit of houtstook.

    Klimaat

    De klimaatverandering heeft een effect op ons allen. Wat kan je zelf doen en welke tools zijn er beschikbaar om klimaatadaptieve acties te ondernemen?
Feiten & cijfersKlimaatKlimaatthema'sHittestressHitte-eilanden in steden
Aanvullende informatie hi…

Aanvullende informatie hitte-eilanden

Aanvullende informatie hitte-eilanden

Klimaat
Hitte

Deel online

facebookLinkedInTwitter

Hoe meten we het hitte-eilandeffect?

De temperatuur in steden ligt doorgaans hoger dan in de omringende landelijke gebieden, wat tijdens hittegolven aanleiding geeft tot een verhoogde menselijke blootstelling aan hittestress. Vooral ouderen en kinderen ondervinden hiervan gezondheidshinder. Die verhoogde blootstelling aan hittestress kan bepaald worden aan de hand van de extra ‘hittegolfgraaddagen’ of HGD die in steden gemeten worden.

Om die HGD te bepalen wordt vertrokken van de definitie voor een hittegolf van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid: “een periode van minstens drie opeenvolgende dagen met een gemiddelde minimumtemperatuur (gemiddelde over de drie dagen en niet per dag) hoger dan 18,2 °C en een gemiddelde maximumtemperatuur hoger dan 29,6 °C”. Het aantal ‘hittegolfgraaddagen’ of HGD op een bepaalde locatie wordt dan voor een gegeven jaar berekend door:

  • eerst te bepalen op welke dagen in de periode van 1 april tot 30 september in dat jaar zich een hittegolf voordoet (uitgaande van de definitie van de FOD Volksgezondheid);
  • en vervolgens voor die dagen de som te nemen van de overschrijdingen van de dagelijkse maximumtemperatuur boven de drempel van 29,6 °C, samengeteld met de som van de overschrijdingen van de dagelijkse minimumtemperatuur boven de drempel van 18,2 °C.

De indicatorwaarde die op deze manier wordt bekomen, geeft niet enkel een beeld van de totale duur van hittegolven in dat jaar, maar ook van hun gewicht.

De indicator wordt doorgaans getoond voor een stedelijke en een nabijgelegen landelijke locatie, op een gemeenschappelijke grafiek, zodat het stedelijk effect tot uiting komt.

De ontwikkeling van indicatoren voor het stedelijk hitte-eiland in Vlaanderen, gebeurde door 2 onderzoeksprojecten in opdracht van VMM:

  • 2015: Indicatoren van het stedelijk hitte-eiland in Vlaanderen
  • 2018: Uitbreiding en validatie indicator hitte-eilandeffect

Welk niveau van hittestress is gevaarlijk?

Het aantal hittegolfgraaddagen of HGD wordt louter bepaald op basis van temperatuurmetingen. Toch kan het een belangrijke indicatie geven van mogelijke hittestress. De indicatorwaarde wordt immers opgebouwd met overschrijdingen van gezondheidsgerelateerde drempelwaarden.

In de erg warme zomers van 2003 en 2006 werd belangrijke oversterfte tijdens en vlak na hittegolven geregistreerd in Vlaanderen. Fijnmazige kaarten laten voor die jaren de hoogste HGD-waarden zien, met in de Antwerpse binnenstad pieken die opliepen tot 60 HGD. Als eerste indicatie van belangrijke hittestress kan daarom een drempelwaarde van 60 HGD voor Vlaanderen gehanteerd worden.

Terugdringen en opvangen van het hitte-eilandeffect

Om de grootte van het hitte-eilandeffect terug te dringen, dient de ruimtelijke planning in steden rekening te houden met de invloed van bebouwing op het lokale klimaat. Onder andere door vegetatie en wateroppervlakken in te zetten, kunnen lokaal extreme temperaturen gemilderd worden. Vooral door verharding in te ruilen door meer groen in de stad, wordt het hitte-eilandeffect verminderd. Het verkoelende effect van wateroppervlakken blijkt lager te liggen: water kan veel warmte opnemen, waardoor zeker stilstaand water later in de zomer ’s nachts juist warmer kan zijn dan de omgevingslucht. Op zo’n moment draagt water in de stad dus eerder bij tot de hitte in de stad. Toch kunnen grotere waterpartijen ook naar het einde van de zomer toe nog verkoeling brengen wanneer hun oriëntatie in het verlengde ligt van de heersende windrichting: ze laten dan toe dat verkoelende wind dieper doordringt in de stad.

Hitteplannen die de mogelijke impact van hittegolven willen beperken, moeten afgestemd zijn op de stedelijke situatie. Daarbij moet rekening worden gehouden met het feit dat hittegolven zich vaker en feller doen voelen in steden. Ook de specifieke sociale situatie van stedelingen (bijvoorbeeld meer alleenwonende ouderlingen) is daarbij een belangrijk aandachtspunt. Zie ook indicator ‘Hitteslachtoffers’.

Heb je vragen?

  • Bekijk het overzicht van meestgestelde vragen.
  • Niet gevonden wat je zocht? Vul ons contactformulier in.
  • Bel gratis 1700

Vlaamse
Milieumaatschappij

Onze leefomgeving klimaatbestendig maken?
Daarvoor zetten we samen met partners in op een duurzaam lucht-, water- en klimaatbeleid.

Volg VMM op sociale media

FacebookInstagramXLinkedInYoutube

Feiten & cijfers

WaterLuchtKlimaatKaarten & cijfers

Beleid

LuchtbeleidWaterbeleidKlimaatadaptie

Diensten & producten

BurgersLokale overheidBedrijven

Projecten

Lokale projectenEuropese projecten

Tips

Water en droogteLuchtkwaliteit en -vervuilingKlimaat
NieuwsEvenementenOver VMMJobsPublicatiesPersContact
Logo Vlaanderen is milieuLogo Vlaanderen is milieu

Vlaamse Milieumaatschappij is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door VMM

PrivacyCookieverklaringToegankelijkheid
NLEN

vmm.vlaanderen.be gebruikt cookies om jouw surfervaring te verbeteren.

Sommige cookies zijn noodzakelijk om de website optimaal te laten functioneren. Andere cookies zijn optioneel en worden gebruikt om jouw surfervaring op deze website te verbeteren. Als je op Alle cookies aanvaarden klikt, aanvaard je ook de optionele cookies. Wil je liever zelf kiezen welke cookies je aanvaardt? Klik op Cookievoorkeuren beheren.

Meer informatie over de gebruikte cookies en hoe u uw toestemming vervolgens kunt intrekken, vindt u in ons Privacybeleid.