Een lage-emissiezone (LEZ) is een afgebakend gebied waarin bepaalde voertuigen niet binnen mogen, of slechts onder bepaalde voorwaarden, omdat ze te veel schadelijke stoffen uitstoten. Als je een LEZ binnenrijdt met een niet-toegelaten voertuig, of zonder een andere vorm van toelating, krijg je een boete.

Een LEZ wordt altijd afgebakend met speciale verkeersborden, en is 7 dagen op 7 en 24 uur per dag van toepassing.

In Vlaanderen is er een LEZ in Antwerpen en in Gent. Alle informatie in deze webrubriek is van toepassing op Vlaamse lage-emissiezones.

Daarnaast is ook bijna het hele Brussels Hoofdstedelijk Gewest een LEZ, met andere toegangsregels dan in het Vlaamse gewest.

Alles over lage-emissiezones

Stedelijke logistiek zoals het rondbrengen van pakjes, leveringen voor winkels, afvalophaling en andere draagt bij aan luchtvervuiling. De laatste afstand van de (lange) logistieke keten vindt vaak binnen stedelijke kernen plaats. Daarom maakt de Vlaamse overheid werk van meer duurzame stedelijke logistiek en het weren van vervuilende vracht- en bestelwagens uit de stad via zero-emissiezones voor stadslogistiek (ZES).

In juli 2021 werd het project emissievrije stedelijke distributie opgestart. Dat mondde uit in een kaderovereenkomst  die afgesloten werd tussen de Vlaamse overheid, de lokale besturen en de logistieke sector.

De Green Deal Duurzame Stedelijke Logistiek bracht heel wat kennis en ervaring samen om het efficiënt en emissievrij beleveren van steden te bevorderen in Vlaanderen. Zoals een inspiratiegids

Meer over ZES met het project emissievrije stedelijke distributie en de Green Deal

Niet elk voertuig draagt evenveel bij tot de luchtvervuiling. Uit onderzoek en innovatieve metingen langs de weg in Vlaanderen ('remote sensing' genaamd), leren we dat sommige voertuigen een pak meer vervuilen dan verwacht.

Bij een kleine groep (bestel)wagens en vrachtwagens is er sprake van fraude door de eigenaars waardoor ze vele malen meer uitstoten dan toegelaten. Ook bij fabrikanten van (vracht)wagens merken we dat de gemeten uitstoot in het verkeer nog al te vaak afwijkt van de beloofde uitstoot op papier.

Door die fraude aan te pakken – nu en in de toekomst – kunnen we de luchtkwaliteit in Vlaanderen aanzienlijk verbeteren.

• we versterkten de periodieke keuring door een betere roettest sinds midden 2022
• we ondersteunen politie en wegeninspecteurs met geavanceerde software om fraudeurs op te sporen tijdens wegkantcontroles
• we werken samen met diverse partners om aan remote sensing te doen
• we zetten onze schouders onder verbeteringen in de Euro 7-wetgeving.

Meer over de aanpak van emissiefraude

De Vlaamse overheid stimuleert particulieren milieuvriendelijke voertuigen aan te kopen via de verkeersbelastingen. De verkeersbelastingen bestaan uit een eenmalige bijdrage bij inschrijving van het voertuig (BIV) en de jaarlijkse verkeersbelasting.

De Belasting op Inverkeerstelling (BIV) is volledig gebaseerd op de uitstoot van het voertuig (CO₂-uitstoot, uitstoot fijn stof, brandstoftype, euronorm en aanwezigheid roetfilter). Voor tweedehandswagens wordt rekening gehouden met de leeftijd van het voertuig volgens datum eerste inschrijving. Meer informatie over de BIV

Voor de personenauto’s, de auto’s voor dubbel gebruik, minibussen die bij de DIV zijn ingeschreven vanaf 01.01.2016 wordt de jaarlijkse verkeersbelasting berekend op basis van de fiscale PK, maar wordt deze aangepast overeenkomstig de CO2-uitstoot, de euronorm en de brandstofsoort. Meer informatie over de verkeersbelasting

Elk voertuig heeft een impact op het milieu. In de eerste plaats door de uitstoot bij het rijden, maar ook door de productie van de brandstof en van het voertuig zelf. Er is steeds meer aandacht voor alternatieve brandstoffen die milieuvriendelijker zijn dan de traditionele.

We spreken ook wel over ‘clean power for transport’, zoals de Europese richtlijn hierover genoemd werd. Het gaat dan over voertuigen die rijden op elektriciteit, aardgas of waterstof. Ze zorgen op korte termijn voor een betere luchtkwaliteit, minder CO₂-uitstoot en minder geluidsoverlast.

Meer informatie over milieuvriendelijke brandstoffen en het gevoerde beleid

Tegen eind 2030 wil de Vlaamse overheid de CO2-uitstoot veroorzaakt door het brandstofverbruik van haar dienstvoertuigen met 40% verminderen. Daarnaast is een minimum ecoscore verplicht bij de aankoop van voertuigen en koopt de Vlaamse overheid bijna geen diesels meer aan (enkel voor categorieën waarvoor en geen alternatieven zijn).

Er wordt ook een gemiddelde ecoscore voor het ganse wagenpark en de personenwagens opgelegd. Daarnaast worden vanaf 2021 enkel nog elektrische (BEV en FCEV), plug-in hybride (PHEV, CO2-uitstoot max. 50 g/km), volledig hybride en CNG personenwagens aangekocht of geleased. Bestelwagens volgen 2 jaar later, in 2023, met gelijkaardige ambities/restricties.

De omzendbrief bevat ook normen voor zuinige en stille banden en legt regels vast voor de vervreemding van dienstvoertuigen, met aandacht voor recyclage en het respecteren van de milieubeleidsovereenkomsten.

Meer informatie over hoe ze de Vlaamse overheid dit wil realiseren vind je in het Intern Klimaatplan Vlaamse Overheid

Naast landbouw en industrie heeft ook de transport een belangrijk aandeel in de stikstofuitstoot. Met het stikstofdecreet  wil de Vlaamse Overheid tegen 2030 de uitstoot van stikstof beperken en de natuur herstellen. Zo kunnen we de Europese natuurdoelen halen en onze gezondheid beschermen.

Voor de emissie van stikstofoxiden bepaalt het decreet een afname met 45% in 2030 ten opzichte van 2015. Die reductie zal grotendeels gerealiseerd worden door de uitvoering van het Vlaams Luchtbeleidsplan 2030, vooral voor de sector industrie en verkeer.

De maatregelen in het decreet hebben als doel een afname van de emissie van ammoniak in Vlaanderen tegen 2030 met 40%. Die reductie zal grotendeels gerealiseerd worden met maatregelen opgenomen in het Vlaamse stikstofplan of de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS).

Bekijk op Stikstof in Vlaanderen de maatregelen om stikstof terug te dringen