Sediment- en slibbeheer

Vaste bodemdeeltjes zoals zand, leem, bladeren… komen in onze waterlopen terecht. Deze zetten zich als sediment af op de bodem en stapelen zich op. Daar vormen ze een dikke sliblaag.

De belangrijkste oorzaak voor sediment en slib in grachten en waterlopen zijn erosie in landbouwgebied, industriële en huishoudelijke lozingen en oevererosie (het wegslijten van de oevers in de waterloop).

Teveel sediment en slibophoping in de waterloop:

• belemmert de doorstroming van water en beperkt de bergingscapaciteit in het stroomgebied. Zo verhoogt de kans op wateroverlast;
• tast de ecologie in de waterloop aan en zorgt voor dalende waterkwaliteit.

Via metingen en modellering identificeren we locaties met een hoge sedimentaanvoer en delen ze op in prioritaire gebieden. De sedimentaanvoer in onze waterlopen proberen we te beperken met brongerichte maatregelen zoals erosiebestrijding op de landbouwpercelen of het verstevigen van oevers om afkalving te voorkomen.

Stroomt er veel sediment door de waterloop? Dan leggen we op strategische locaties sedimentvangen aan. Dat zijn plaatsen waar de waterloop is verbreed zodat sediment er bezinkt. De locatie van een sedimentvang moet goed bereikbaar zijn voor machines langs de waterkant.

Een sedimentvang die vol zit met opgehoopt slib ruimen we. Zo beperken we de ecologische impact en de schade aan:

• oevers;
• structuur van de waterloop;
• eigendom van omwonenden.

In gebieden waar het slib in de waterloop hinderlijk is voor de ecologie of de waterafvoer doen we gerichte slibruimingen. Jaarlijks ruimen of baggeren we ongeveer 100.000 tot 150.000 m³ slib uit onze onbevaarbare waterlopen.

We werken volgens de principes vervat in de Code van goede natuurpraktijk voor waterlopen.

Voor we het slib ruimen bepalen we de kwaliteit ervan:

• Proper slib krijgt een tweede leven bijvoorbeeld als bodem voor landbouw of bouwstof voor wegen en dijken.
• Verontreinigd slib gaat naar een erkend slibverwerker.

Door historische lozingen kan slib verontreinigd zijn. Overstromingen zorgen ervoor dat verontreinigd slib zich afzet op de oevers. Slechts 10% van de waterlopen in Vlaanderen kampt niet met historische verontreiniging van de waterbodem.

Met saneringswerken verwijderen we verontreinigde slib uit het valleigebied. We brengen de omvang van de verontreiniging in kaart en halen het slib samen met een deel van de bodem en oevers weg. Resterend slib onderscheppen we met slibvangen.

Saneringen verbeteren de waterkwaliteit en verhogen de ecologische meerwaarde van een valleigebied.