Grootschalige sanering Winterbeek
Tussen 2017 en 2023 voerden de Vlaamse overheid en Tessenderlo Chemie saneringswerken uit in en langs de Winterbeek. Het doel? Een propere Winterbeek met nieuwe kansen voor natuur en landbouw in het valleigebied én een veilige leefomgeving voor de bewoners en recreanten.
Nauwe samenwerking tussen overheid en industrie
De grootschalige saneringsoperatie was mogelijk door een nauwe samenwerking tussen de Vlaamse overheid en het chemiebedrijf Tessenderlo Group. Historische lozingen van het chemiebedrijf verontreinigden de Winterbeek, lokaal beter gekend als de Grote Beek, Zwart Water of Hulpe. Door overstromingen bleef het verontreinigde slib achter op de oevers waarna het zich verder verspreidde in het valleigebied. VMM en de OVAM stonden in voor de saneringswerken, Tessenderlo Group voor de veilige berging het verontreinigde bodemmateriaal.
In onderstaande video krijg je een goed beeld van de gerealiseerde werken.
Via onderzoek werd de bodemverontreiniging van de waterloop, de oevers en het valleigebied in kaart gebracht. Het verontreinigde slib werd vervolgens samen met een deel van de bodem uit de waterloop gehaald. Ook de oevers groeven we af. Met slibvangen onderschepten we het resterende slib zodat het niet in de Demer terechtkwam. In totaal werd 258.000 ton aan vervuilde oevers en waterbodem verwijderd.
Natuurlijke materialen zorgen voor stromingsvariatie
Na de sanering kregen de beekbodem en oevers een laag propere grond die we vasthouden met natuurlijke materialen zoals boomstammen. Het zorgt voor stromingsvariatie wat goed is voor lokale fauna en flora. De verontreinigde beekbodem, afgegraven oevers en verontreinigd materiaal zijn naar de saneringsberging 'Kepkensberg' in Ham gebracht, die Tessenderlo Group inrichtte voor een duurzame en veilige opslag.
Saneren en vernatten
De laatste kilometers voor de monding in de Demer stroomt de Winterbeek (of Hulpe) door het natuurgebied de Kloosterbeemden. Samen met het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), dat het gebied beheert, werkten de OVAM en de VMM een saneringsaanpak uit die focust op vernatting van het ganse gebied.
Door vernatting blijft de verontreiniging beter op haar plaats en nemen organismen het minder op. Zo is het natuurgebied beter beschermd tegen de verontreiniging en kan het nog meer als een spons fungeren. Natte natuur kan zo heropleven en water blijft langer beschikbaar in droge periodes.
Project details
Status
Gerealiseerd
Looptijd
2017-2023
Financiering
Life Narmena
Projectverantwoordelijke
VMM en OVAM
Locatie
Beringen, Tessenderlo, Diest en Scherpenheuvel-Zichem