Zo meet de VMM de grondwaterkwaliteit
(VIDEO) Proper grondwater is belangrijk voor onze drinkwaterproductie, industrie, landbouw en natuur. Met meer dan 2600 meetpunten in verschillende meetnetten volgt de VMM de toestand van het grondwater in Vlaanderen op. Hoe ziet zo’n meetpunt eruit? Hoe verloopt een staalname? En wat met de resultaten?
5 maart 2025
Deel online
Hoe meten we de grondwaterkwaliteit?
Voor betrouwbare kwaliteitsdata wordt een hele procedure gevolgd met verschillende staalname- en analysetechnieken en materialen. In de bovenste lagen meten we de grondwaterkwaliteit jaarlijks. In de diepere lagen meten we om de drie jaar. Onderstaand filmpje toont hoe een kwaliteitsvolle staalname op het terrein gebeurt.
Gebiedsdekkende metingen in Vlaanderen
De Databank Ondergrond Vlaanderen (DOV) bundelt de resultaten en meetpunten van 10 grondwatermeetnetten, verspreid in Vlaanderen. Elk meetnet heeft een specifiek doel (bv. toestandsopvolging, kwaliteitsbewaking van waterwinning…). Omdat het uitgangspunt van de meetnetten onderling kan verschillen, worden ze door verschillende uitbaters beheerd (bv. VMM, waterbedrijven…).
Om de grondwaterkwaliteit (en -kwantiteit) te meten, beheert de VMM twee verschillende meetnetten:
- Het primaire meetnet omvat vooral diepere meetputten.
- Het freatische meetnet bestaat vooral uit ondiepe multilevel meetputten in de eerste watervoerende laag.
Lees hier meer over de meetfrequentie en het doel van onze meetnetten
Parameters en stoffen die de grondwaterkwaliteit beïnvloeden
Het grondwaterstaal wordt geanalyseerd op verschillende parameters en stoffen. Zo controleren we of de kwaliteit van het grondwater voldoet aan een hele reeks normen.
Zo meten we meteen na de staalname al enkele veldparameters op het terrein: de zuurtegraad, elektrische geleidbaarheid, temperatuur, opgeloste zuurstof, redoxpotentiaal, totaal organische koolstof, bicarbonaat en carbonaat. In het labo worden de stalen bijkomend geanalyseerd op fysicochemische parameters, hoofdionen (bv. nitraat), zware metalen en pesticiden. In afzonderlijke campagnes analyseren we ook nieuwe en opkomende stoffen, zoals PFAS en farmaceutica.
Op basis van fysische kenmerken van de grondwaterreservoirs en de regionale grondwaterstroming, wordt de ondergrond in Vlaanderen ingedeeld in verschillende grondwaterlichamen. De resultaten van een grondwaterstaal bepalen mee de kwaliteit van een specifiek grondwaterlichaam.
De toetsing per grondwaterlichaam vind je terug in het dashboard grondwaterlichamen.
De resultaten per meetput plaatsen we op de Databank Ondergrond Vlaanderen die je online kan raadplegen via dov.vlaanderen.be.
Wat met de resultaten?
De meetresultaten zijn een ondersteuning voor o.a.:
- Het Vlaams en Europees milieubeleid zoals bv. de Stroomgebiedbeheerplannen en de Mestactieplannen voor de landbouw;
- Het verlenen van advies voor grondwatervergunningen;
- Studiebureaus, onderzoeksinstellingen en overheden die ze gebruiken voor onderzoek naar grondwaterkwaliteit en verspreiding van bepaalde stoffen zoals PFAS, pesticiden en zware metalen in het milieu.
Grondwaterkwaliteit onder druk
Het is geen verrassing dat de grondwaterkwaliteit in Vlaanderen onder druk staat. Maatregelen om de aanwezigheid van nitraat, pesticiden en zware metalen in ons grondwater terug te dringen zijn nodig. Want proper grondwater is cruciaal voor heel wat actoren:
- Het is een belangrijke (potentiële) bron voor de productie van drinkwater.
- Heel wat ecosystemen hangen ervan af.
- Landbouwers pompen het op voor hun gewassen en dieren.
- Heel wat bedrijven gebruiken het in hun processen.
Blijf je graag op de hoogte?
We maken maandelijks voor jou een selectie van de belangrijkste nieuwsberichten op maat van de milieuprofessional.
Volg VMM op sociale media
