PFAS in de lucht rond afvalverbranders: resultaten zijn geruststellend

In 2023 en 2024 voerde de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) metingen uit naar PFAS in de omgevingslucht rond enkele afvalverbrandingsinstallaties. De resultaten zijn geruststellend: er werden geen overschrijdingen van de toetsingswaarden vastgesteld. Toch blijven we de situatie opvolgen om onze kennis te vergroten en de blootstelling verder te beperken.

1 juli 2025

Luchtkwaliteit

Deel online

facebookLinkedInTwitter

PFAS in afval: bron én eindpunt?

PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) zitten in tal van alledaagse gebruiksvoorwerpen. Daardoor komen ze terecht in het restafval en uiteindelijk in afvalverbrandingsinstallaties. Ook industrieel afval kan PFAS bevatten. Tijdens het verbrandingsproces breken deze stoffen deels of volledig af. Hoeveel PFAS afbreekt, hangt af van factoren zoals samenstelling van het afval, verbrandingstemperatuur, verblijftijd en turbulentie in de oven.

Afvalverbranders spelen dus een dubbele rol: ze helpen PFAS uit het milieu te verwijderen, maar kunnen ook een bron zijn van PFAS-emissies. Om de impact op de omgevingslucht te onderzoeken, voerde VMM metingen uit rond verschillende installaties. Ook resultaten van metingen in opdracht van ISVAG en Indaver werden meegenomen in de analyse.

"Het is positief dat de sector van bij het begin betrokken werd en geïnformeerd werd over deze meetcampagne."
Luc Lievens
Belgian Waste-to-Energy (BW2E)

Wat zeggen de metingen?

Op geen enkele locatie werden de toetsingswaarden voor PFAS in luchtconcentratie en depositie overschreden. Wel lagen de gemiddelde waarden iets hoger dan op de landelijke achtergrondlocatie in Dessel.

Op alle meetlocaties werd een lichte verhoging gemeten in de richting van de afvalverbrandingsinstallaties. Toch wijzen de gegevens ook op bijdragen van andere bronnen. Hoe groot die bijdragen zijn, kunnen we op basis van deze metingen niet bepalen.

Waarom blijven we meten?

Slechts een beperkt aantal PFAS is momenteel meetbaar, en ultrakorte PFAS vielen buiten deze meetcampagne. Bovendien werden de jaardoelstellingen vergeleken met een relatief korte meetperiode. Daarom moeten we de resultaten voorzichtig interpreteren.

Verdere opvolging blijft nodig, ook in andere sectoren. Het doel blijft om de blootstelling aan PFAS en andere polluenten zo laag mogelijk te houden.

"Het is belangrijk om voldoende onderzoek te doen naar de aanwezigheid van PFAS in onze omgeving en dus ook bij de afvalverbrandingsinstallaties. Zonder cijfers weten we niet waar we staan en welke maatregelen er moeten genomen worden."
Piet Coopman
Coördinator Interafval

Verfijning van meetmethoden

VITO werkt verder aan de verfijning van de meetmethode voor PFAS in luchtemissies (LUC/VI/003). Zodra erkende laboratoria voldoende capaciteit hebben, kunnen bedrijven zelf emissiemetingen laten uitvoeren. De afvalverbrandingssector toont zich alvast bereid.

Wat brengt de toekomst?

De Vlaamse overheid blijft inzetten op soortgelijke meetcampagnes rond industriële installaties. Niet alleen voor PFAS, maar ook voor andere luchtverontreinigende stoffen.

Meer weten?

Blijf je graag op de hoogte?

We maken maandelijks voor jou een selectie van de belangrijkste nieuwsberichten op maat van de milieuprofessional.

Schrijf je in op de nieuwsbrief