In Beerse liggen de bedrijven Aurubis en Campine, de activiteiten van deze bedrijven zijn een bron van zware metalen en dioxines in de omgevingslucht. Dit brengt een gezondheidsrisico mee voor de omwonenden. De Vlaamse Milieumaatschappij volgt de luchtverontreiniging door zware metalen op vanaf 1979. In 2023 werd vastgesteld dat voor de metingen van zware metalen in depositie:
De VLAREM-grenswaarde voor lood en de VLAREM-richtwaarde voor cadmium werden gehaald.
De VLAREM-richtwaarde voor lood werd overschreden.
Deze toetsing is indicatief omdat de VLAREM normering pas in werking treedt op 1 januari 2024.
Gezondheidseffect
Zware metalen verspreiden zich via stofdeeltjes in de lucht en komen via de ademhaling in het lichaam. Kleine hoeveelheden aan zware metalen geven geen onmiddellijke gezondheidsproblemen na inname, maar kunnen bij langdurige blootstelling de gezondheid schaden:
Arseen: long- en huidtumoren bij chronische vergiftiging; dikwijls fataal bij acute inname.
Cadmium: acute longaantasting bij inademing (o.a. longkanker); schade aan nieren en skelet; fataal bij chronische inname; verminderde vruchtbaarheid
Lood: schade aan maag en ingewanden; bloedarmoede; aantasting zenuwstelsel; groei- en leerstoornissen; verminderde vruchtbaarheid
Nikkel: allergie en irritaties bij huidcontact; kanker bij inname; astma bij inademing
Doelstellingen
Naam
Polluent
Doelstelling
Gehaald in 2023
VLAREM - grenswaarde*
Lood
2 100 (µg/m².dag)
✅
VLAREM - richtwaarde*
Lood
Cadmium
175 (µg/m².dag)
18 (µg/m².dag)
❌
✅
*Deze normering treedt in werking op 1/1/2024
Toestand
In Beerse werd:
In de periode 2005 – 2023 werd de grenswaarde voor lood en de richtwaarde voor cadmium steeds gehaald.
De richtwaarde voor lood wordt over het algemeen overschreden, enkel in 2018 werd deze gehaald.
Deze toetsing is indicatief omdat de VLAREM normering pas in werking treedt op 1 januari 2024.
Evolutie
In Beerse:
Daalde tussen 2005 en 2010 de deposities van lood en cadmium op alle meetplaatsen. Na een sterke stijging in 2011 was er globaal gezien een dalende trend tussen 2011 en 2019.
Lagen tussen 2020 en 2021 de looddeposities opnieuw hoger. De verhoging kon steeds in verband gebracht worden met één of meerdere maanden met stormachtig weer en hogere deposities.
Zijn voor arseen de deposities veel lager dan voor lood. Er was er een dalende trend tussen 2006 en 2010. Ook voor arseen is er een sterke stijging in 2011. Vanaf 2014 blijven de arseendeposities op de verschillende meetplaatsen van dezelfde grootteorde.
Nemen de deposities af naarmate de afstand tot Aurubis groter wordt.
Hoe pakken we dit aan?
In het Vlaams Luchtbeleidsplan 2030 staan maatregelen voor de verbetering van de luchtkwaliteit in Vlaanderen. Algemene maatregelen om de uitstoot, concentratie en depositie van zware metalen te verlagen zijn niet in het Vlaams Luchtbeleidsplan opgenomen.
