De VMM volgt samen met het Departement Zorg de resultaten van de kwaliteitscontroles op. Raadpleeg de resultaten per leveringsgebied.
Feiten & cijfers
Beleid
Diensten & producten
Projecten
Tips
Zitten er PFOS of PFAS in kraanwater?
PFAS zijn tot diep in ons milieu doorgedrongen, we vinden ze dan ook, in zeer lage concentraties, bijna overal in het kraanwater in Vlaanderen. Het Vlaamse kraanwater voldoet wel aan de Europese norm, het gaat dus om heel kleine hoeveelheden. Daarom is er geen reden om te stoppen met het drinken van kraanwater.
Over welke concentraties gaat het precies in mijn regio?
Welke normen en streefwaarden worden gebruikt?
Normen (parameterwaarden)
Eind 2020 werd de herziening van de Europese drinkwaterrichtlijn goedgekeurd. Die werd in januari 2023 omgezet in Vlaamse wetgeving. De normen in die richtlijn liggen op:
- 100 nanogram PFAS per liter voor de som van voor de som van 20 van de meeste relevante en meest voorkomende PFAS: ‘som PFAS’.
- 500 nanogram PFAS per liter voor de som van alle PFAS: ‘PFAS-totaal’.
Deze normen respecteren we in Vlaanderen, vrijwel overal in zeer grote mate.
Streefwaarde
Wetenschappers doen nog heel veel onderzoek naar PFAS. Organisaties zoals de EFSA (European Food Safety Authority) en de EPA (US Environment Protection Agency) geven op basis van die onderzoeken aanbevelingen over hoeveel van deze stoffen in ons water zou mogen zitten. Op dit ogenblik is er nog geen vertaling van al deze verschillende aanbevelingen naar een bijgestuurde wettelijke norm voor drinkwater.
Zo heeft de EFSA in 2020 een nieuwe aanbeveling gedaan: 4 nanogram per liter voor de som van 4 PFAS-verbindingen (PFOA; PFOS; PFNA en PFHxS). Vanuit het voorzorgsprincipe nam Vlaanderen de aanbeveling van de EFSA alvast mee in de Vlaamse drinkwaterwetgeving als een streefwaarde voor de waterbedrijven. Het doel is om tegen 2028 de concentratie te verminderen tot die streefwaarde.
Wanneer we normen en streefwaarden vastleggen, bouwen we altijd veiligheidsmarges in. Zelfs als deze waarden soms worden overschreden, betekent dit niet direct dat het water schadelijk is voor onze gezondheid. De streefwaarden zijn vooral uit voorzorg gekozen. Toekomstig onderzoek zal bepalen of we die streefwaarde aanhouden, nog moeten verlagen of eventueel verhogen.
Op welke manier komen PFAS in het lichaam terecht?
PFAS komen in het lichaam terecht via voeding en het inslikken van stof, en in mindere mate door ze in te ademen of via de huid.
Doordat ze maar traag afbreken, kunnen ze zich bij herhaaldelijke inname opstapelen in het lichaam. Van sommige PFAS (zoals PFOS en PFOA) is bekend dat ze schadelijke effecten kunnen hebben op de gezondheid van mensen. Die effecten doen zich niet onmiddellijk voor, maar ze kunnen op langere termijn optreden door de langdurige blootstelling en opstapeling in het lichaam.
Het aandeel van iedere blootstellingsweg (drinkwater, voeding, lucht, bodem) in de totale blootstelling is nog niet volledig duidelijk. Maar experten nemen aan dat de hoeveelheid PFAS die mensen binnenkrijgen via kraanwater in Vlaanderen beperkt is in vergelijking met voeding.
Toch is het belangrijk dat we streven naar zo laag mogelijke hoeveelheden PFAS in ons drinkwater. Want hoe hoger de PFAS-concentratie in drinkwater, hoe meer drinkwater bijdraagt aan de totale blootstelling. Daarom houden we samen met de waterbedrijven de vinger aan de pols.