Verdere uitwerking van het reactief afwegingskader prioritair watergebruik tijdens waterschaarste

Dit rapport beschrijft de verdere ontwikkeling en optimalisatie van het afwegingskader voor waterschaarste (VRAG 2021). Dat gebeurde in de periode tussen september 2022 en december 2023. Sumaqua werkte verbeterde modellen en geautomatiseerde dashboards uit die realtime inzicht geven in de waterbalans. Het rapport beschrijft ook een methodiek voor prioritering van maatregelen en scenario's. Daarmee krijgen beleidsmakers meer nauwkeurige en locatiespecifieke inzichten in tijden van droogte, om hun beslissingen beter te onderbouwen.

Droogte

Deel online

facebookLinkedInTwitter

Kader

Deze studie bouwt voort op het rapport "Uitwerking van een reactief afwegingskader voor prioritair watergebruik tijdens waterschaarste" (VMM, 2021). Daarin werd een eerste versie van het reactief afwegingskader ontwikkeld om maatregelen tijdens droogte en waterschaarste af te wegen. Het instrument ondersteunt beleidsmakers bij het nemen van beslissingen, bijvoorbeeld over captatieverboden of watergebruiksbeperkingen, op basis van actuele en voorspelde hydrologische en meteorologische gegevens.

De huidige studie resulteert in een sterk verfijnd en geoperationaliseerd beslissingsinstrument, dat niet alleen nauwkeuriger en lokaler toepasbaar is dan Vlaams reactief afwegingskader droogte (VRAG1), maar ook gebruiksvriendelijker en grotendeels geautomatiseerd.

Nieuwigheden

Het vernieuwde afwegingskader (VRAG2) is een gedetailleerd waterbalansmodel dat de waterbeschikbaarheid en -tekorten locatiespecifiek inschat en in kaart brengt. De werking is grotendeels geautomatiseerd en de resultaten worden overzichtelijk weergegeven in dashboards. Daarnaast werden ook socio-economische aspecten toegevoegd: het model berekent nu de maatschappelijke kosten en baten van maatregelen, en houdt rekening met veiligheidsrisico’s en beloningsmechanismen voor wie proactief water bespaart.

Door deze verfijningen biedt VRAG2 een betrouwbaar en praktisch hulpmiddel om snel en onderbouwd te reageren op droogtesituaties. Het vernieuwde afwegingskader biedt Vlaanderen een krachtig en praktisch beleidsinstrument om in tijden van droogte:

  • snel in te grijpen bij (dreigende) droogte,

  • maatregelen tegen elkaar af te wegen,

  • en de maatschappelijke schade te beperken.

De ontwikkeling werd grondig gevalideerd op historische droogteperiodes en is vanaf nu klaar voor praktische inzet in crisissituaties.