Jeker stroomt terug door Tongeren

Na een project van twee jaar kreeg de Jeker terug haar plaats in Tongeren. Ze werd terug opengelegd en stroomt nu door het stadspark.

Beheer waterlopen

Deel online

In de vorige eeuw verloor de Jeker haar prominente plaats in de binnenstad. Door het gebruik als open riool regende het klachten van omwonenden. In 1951 werd beslist de Jeker te dempen omwille van geurhinder, waarbij de oude bedding plaats moest maken voor wegen en parkings. Zo raakte de Jeker onder de stad in de vergetelheid en was ze nog enkel een waterelement ter hoogte van het begijnhof en omleidingen buiten de stad.

Werken

De openlegging van de Jeker is intussen voltooid. De officiële inhuldiging vond plaats op 28 september 2019.

In de eerste fase werden twee parkings aangelegd, ter hoogte van het B-Plein en ter hoogte van De Velinx. In de tweede fase werd de Jeker opengelegd en de noodzakelijke riolerings- en wegeniswerken uitgevoerd. Daarna werd de parkomgeving worden heringericht met o.a. een waterbelevingsplein, een nieuw skatepark, een finse piste en aanpassingen aan de bestaande vijvers in het park.

De totale kostprijs van het project bedroeg ongeveer 17 miljoen euro waarvan 42% voor rekening van VMM en 58% voor de stad Tongeren en Fluvius. We legden de werken op regelmatige basis vast met dronevluchten. Bekijk hieronder de transformatie.

Nieuwe Jeker

Met het openleggen van de Jeker geven we de oude waterloop de waardering die ze verdient. De ‘nieuwe’ Jeker stroomt langs de Kastanjewal, waar ze in de jaren 1950 werd verbannen: van de stadstuintjes en de Moerenpoort naar de Velinx. Zo wordt ze de schakel tussen de binnenstad, het park en de wijken errond. Ze verbindt de Kevie met de Velinx, natuur met cultuur.

Binnen het park is het water een belangrijk beeld- en sfeerbepalend element. Het stromende water bepaalt in grote mate de beleving. Onderliggend zorgde de VMM ook voor gescheiden opvang en kanalisatie van rioolwater naar zuiveringsinstallaties. De collectoren voor de afwatering van de benedenstad werden verlegd om plaats te maken voor de nieuwe Jeker.

Het park draait niet alleen rond water. Ook het groen rond de Jeker werd naar een hoger niveau getild. Binnen het park werden ‘kamers’ ingericht: meer met klassieke grasperken, ligweiden en plantsoenen. Zowel voor sport en spel als voor rust en stilte. Er zijn ‘actieve zones’ en meer ‘luwe zones’ binnen in het park. Sommige delen werden beter bediend door paden dan anderen. Hagen, groenbuffers en wandelpaden scheiden delen van het park.

Visie op waterbeheer

Het in beeld brengen van de oude Jeker past in een integrale visie op waterbeheer, waarbij water dichter bij de burgers wordt gebracht. Een open Jeker zorgt voor een aangenamere stadsbeleving. Naast de ecologische meerwaarde, zorgt deze realisatie voor meer opvangcapaciteit van afstromend regenwater. Ook het bestaande vismigratieknelpunt aan de Motmolen werden opgelost. Deze maatregelen neemt de VMM in nauw overleg met het stadsbestuur van Tongeren. Dit project werd ingezet als katalysator voor stedelijke ontwikkeling en ruimtelijke kwaliteit, waarbij Tongeren opnieuw haar cultuurhistorische link legt met haar rijke verleden.