Werken aan de Berwijn in Moelingen pakken overstromingen aan
De Berwijn zorgde de voorbije jaren voor heel wat wateroverlast in de dorpskern van Moelingen. De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) voert daarom werken uit aan de Berwijn. Door de waterdoorvoer in de dorpskern te verbeteren, wil de VMM tijdens hoogwaterperiodes lagere waterpeilen realiseren en de kans op overstromingen doen dalen.
Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir: “Ik kwam hier vorige zomer tijdens de wateroverlast kijken en weet uit de eerste hand dat investeringen hier nodig zijn om de kans op schade te beperken en de mensen van Voeren en hun woningen te beschermen. Daarom investeer ik hier 1,2 miljoen euro in zeer noodzakelijke werken via de Blue Deal”.
Meer ruimte voor de Berwijn
Over een traject van ongeveer 1 km wordt de Berwijn verbreed en lokaal verdiept. De oevers worden afgegraven en omgevormd tot een winterbed en grindafzetting in de bedding wordt verwijderd. De hoogwaterbedding van de Berwijn wordt met ongeveer 8.000 m³ vergroot. De werken situeren zich in en net afwaarts van de dorpskern en duren 80 werkdagen. Als alles vlot loopt, dan zijn de werken net 1 jaar na de overstromingen van vorige zomer afgewerkt. De werken gebeuren in samenwerking met de gemeente Voeren.
Bij laagwaterafvoeren blijft de Berwijn in zijn huidige bedding stromen. Bij hogere waterpeilen zal het winterbed overstromen, wat bijdraagt aan de waterafvoer. Deze ingrepen verlagen (op basis van modelberekeningen) het hoogwaterpeil in de dorpskern met 15-20 cm. Deze peildaling komt overeen met het effect van een gecontroleerd overstromingsgebied met een capaciteit van 350 miljoen liter water.
Voor dit winterbed moet de bestaande voetgangersbrug aan Elzen weggehaald worden. De Berwijn stuwde daar bij hoogwater sterk op door de nauwe doorgang. In overleg met de gemeente wordt een alternatieve overgang voor voetgangers verder onderzocht. De debietmeter op de brug aan Elzen werd verplaatst naar de brug aan de Viséweg.
Groen en beleving
Om het winterbed te realiseren moesten jammer genoeg bomen gerooid worden op de oevers van de Berwijn. Na de werken worden in het volgende plantseizoen minstens 56 bomen (lindes en elzen) langs de Berwijn aangeplant. Voor de werken worden in enkele grote bomen aan de waterloop vleermuiskasten opgehangen, het winterbed in de dorpskern wordt ingezaaid met een gras- en bloemrijk kruidenmengsel. Opwaarts van de Viséweg krijgt de helling van het winterbed aan de kant van de Berwijnstraat zitelementen.
Individuele bescherming van woningen blijft nodig
Door deze werken worden de frequent voorkomende overstromingen vermeden en een belangrijke verlaging van het waterpeil bij grote stormen gerealiseerd. Deze werken allen zullen evenwel niet volstaan om overstromingen bij grote stormen zoals in juni 2018 of juli 2021 volledig te vermijden.
“Buffers kunnen veel zaken voorkomen, maar ook niet alles. In ieder geval zorgen we voor meer marge voor de toekomst. Net zoals onze bypass naast de Voer in het centrum van Voeren al veel ellende voorkwam”, aldus Demir.
De voorbije jaren werkte de VMM al het project ‘Preventie overstromingsschade’ uit voor de inwoners uit Moelingen. Deskundigen onderzochten gratis een 40-tal woningen. Nadien kregen ze een voorstel voor maatregelen om overstromingsschade aan de woning te voorkomen of beperken, samen met een schatting van de kosten. Die preventiecampagne wordt dit jaar herhaald.