Waterloop de Winge en oeverzone krijgen ecologische opsteker

In augustus startte de VMM met de herinrichting van de Winge tussen de E314 en de monding in de Demer in Rotselaar en Holsbeek. Door onder meer kunstmatige oeververstevigingen weg te halen, vrije meandering te stimuleren en extra bos aan te planten, kan de waterloop en zijn oeverzone zich over een lengte van 6 km opnieuw natuurlijk ontwikkelen. Bovendien bieden de ingrepen bescherming tegen wateroverlast en droogte. Het gaat om een Blue Deal project van de Vlaamse Regering.

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir: “Jarenlang hebben we onze waterlopen in een keurslijf gedwongen. Met de Blue Deal geven we ze opnieuw de nodige ruimte, maken we een ecologisch herstel mogelijk en bieden we tegelijkertijd oplossingen tegen wateroverlast en droogte”.

Ruimte voor natuurlijke ontwikkeling

De voorbije jaren verwierf de VMM een oeverzone langs de Winge. Deze stroken grond vormen langs weerszijden van de waterloop een buffer met het aanpalende landgebruik. De Winge kan er uitschuren, wat op termijn leidt tot een meanderende en ecologisch waardevolle waterloop. Zo’n meanderend traject zorgt ook voor een tragere waterafvoer bij droogte en dalende piekafvoeren bij hevige regen.

Katrien Smet van de Vlaamse Milieumaatschappij: “Om het meanderen van de Winge te stimuleren, voert de VMM nu enkele ingrepen uit. We verwijderen bijna 1,5 km kunstmatige oeververstevigingen zoals palenrijen, steenbestortingen en schanskorven. De daarbij vrijgekomen stenen hergebruiken we voor andere projecten. Op enkele plaatsen stimuleren we de vorming van nieuwe meanders door grond van de ene oever langs de tegenoverliggende oever te plaatsen. Opgehoogde oevers graven we terug af tot het oorspronkelijke niveau.“

Ook in de oeverzone verdwijnen kunstmatige elementen zoals draadafsluitingen, hekken en vervallen gebouwtjes. Uitheemse planten zoals coniferen maken plaats voor natuurlijke inheemse vegetatie. Twee vijvers langs de Winge krijgen een natuurlijke inrichting. Nieuwe hagen, houtkanten en bos zorgen voor een bosuitbreiding van 3,3 hectare. De oeverzone vormt hierdoor een natuurlijke corridor langs de waterloop.

Vermijden van wateroverlast

De afgelopen jaren trad de Winge in Rotselaar bij hevige regen geregeld uit haar oevers. Na de aanleg van beschermingsdijkjes in 2022 zorgt de herinrichting voor bijkomende bescherming tegen wateroverlast. Zo zorgt een verbrede winterbedding ter hoogte van het Wingepark en de Aarschotsesteenweg voor minder overstromingsdruk zonder stroomafwaarts gelegen zones te belasten. Een nieuwe constructie in het domein Ter Heide regelt de toevoer van overtollig water naar de Plas van Rotselaar bij overstroming van de Winge.

De werken aan de Winge zijn eind augustus gestart en lopen, afhankelijk van de weersomstandigheden, tot het voorjaar van 2024.