Vispassage op de Mark herstelt leefomgeving vissen

Aan de Laermolen in Hoogstraten migreren vissen opnieuw vrij door de rivier de Mark. De VMM legde er een kronkelende vispassage aan langs de stuw. De vispassage vergroot de leefomgeving van vissen wat belangrijk is voor hun voortplanting. De omliggende weide onderging een metamorfose en is zo aantrekkelijker voor wandelaars en buurtbewoners.

23 maart 2025

Beheer waterlopen

Kwaliteit waterlopen

Deel online

Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns: “Watermolens vormden eeuwenlang een belangrijk onderdeel in onze economische ontwikkeling. Voor de vissen had die vooruitgang jammer genoeg ook achteruitgang tot gevolg. Door de stuwen geraakten de vissen immers niet meer in hun voortplantingsgebied. Vlaanderen investeert al enkele decennia fors in de verbetering van de waterkwaliteit via de stroomgebiedbeheerplannen. Die stroomgebiedbeheerplannen hebben ook aandacht voor de vissen door stap voor stap de vismigratieknelpunten weg te werken. Deze inspanningen zullen we ook de komende jaren verderzetten. De resultaten worden langzaam maar zeker zichtbaar door een verbetering van de waterkwaliteit en toename van het visbestand in onze waterlopen. Schone rivieren vol leven, daar plukken we allemaal de vruchten van.”

Ruimere leefomgeving voor kleine modderkruiper en kopvoorn

De stuw aan de Laermolen zorgt voor een verschil in waterpeil op de Mark van ongeveer 1,70 meter. Hierdoor kunnen vissen niet stroomopwaarts zwemmen, wat nodig is voor hun voortplanting. De VMM loste dit probleem op door een alternatieve route aan te leggen, een nevengeul rondom de molen. Die nevengeul kronkelt nu natuurlijk door de naastgelegen weide.

In de nevengeul liggen 23 kleine drempels, die als treden van een trap functioneren, waar de vissen overheen zwemmen. Het verschil in waterpeil wordt zo verspreid over een reeks drempels in de plaats van één grote. Vissen kunnen zo verder stroomopwaarts migreren naar de waardevolle bovenstroomse trajecten van de Mark.

"De vispassage zorgt er ook voor dat de oevers van de waterloop een aaneengesloten geheel vormen en niet meer onderbroken worden door de stuw. Zo krijgen fauna en flora alle kansen en krijgen we ook hier een ecologische verbinding op de oevers voor bijvoorbeeld de otter op termijn." zegt Katrien Smet van de VMM.

Een nieuwe en gerenoveerde brug

Over de vispassage, die de Molenstraat kruist, ligt een nieuwe brug. Daarnaast werd ook de bestaande brug bij de Laermolen gerenoveerd met respect voor de historisch beschermde kaaimuren. Zo kan ook zwaar transport probleemloos over de brug rijden.

Toeristische troef voor Hoogstraten

Op vraag van de stad Hoogstraten werd de weide rondom de vispassage landschappelijk ingericht: wandelpaden, picknickbanken en een extra houten voetgangersbrug nodigen uit om van de omgeving te genieten. Een terras tot aan het water brengt passanten dichter bij de Mark.

Burgemeester van Hoogstraten Tinne Rombouts: “De historische Laermolen, gelegen tussen Gelmelslot en Withof, is een uniek stuk Hoogstratens erfgoed. Dankzij deze werken kunnen bezoekers hier nog meer genieten van een mooi en natuurlijk landschap, waar molengebouw, water, landbouw en natuur van dichtbij kunnen worden beleefd. Wij danken de Hoogstratenaars die over dit project mee hebben nagedacht. Het is een mooi nieuw rustpunt in ons landschap geworden."

Het volledige project duurde ongeveer een jaar en werd uitgevoerd in samenwerking met de stad Hoogstraten en Aquafin NV.