Teveel sediment verhoogt kans op overstromingen en tast waterkwaliteit aan

Sediment staat voor de zwevende deeltjes in water. Deze sedimentdeeltjes kunnen zich afzetten in de waterkolom, wat aanleiding geeft tot slibvorming. Het is van nature aanwezig in de waterloop en is, in beperkte hoeveelheden, een essentieel onderdeel van het water. Externe factoren kunnen ertoe leiden dat er een te grote aanvoer van sediment is. Vooral watererosie uit landbouwgebied, industriële en huishoudelijke lozingen en oevererosie veroorzaken sediment in grachten en waterlopen.

12 januari 2023

Deel online

facebookLinkedInTwitter

Watererosie, het proces waarbij bodemdeeltjes meegevoerd worden door afstromend neerslagwater, voert het meeste sediment aan. De grote hoeveelheid sediment in de waterloop beïnvloedt de toestand van de waterloop, want het water kan minder gemakkelijk afgevoerd en geborgen worden in het stroomgebied. Door een hoge sedimentlast neemt de kans op overstromingen van waterlopen toe en gaat de kwaliteit van waterlopen erop achteruit. Daarom moeten waterlopen en sedimentvangen vaak geruimd worden, als er een grote aanvoer is van sediment. Dat ruimen is duur en heeft negatieve gevolgen voor de planten en dieren in en rond de waterloop.

Sedimentgebonden nutriënten, pesticiden en zware metalen, leiden tot extra vervuiling van de waterloop. Is de waterbodem historisch verontreinigd, dan gaat de waterkwaliteit erop achteruit en herstellen de waterlopen ecologisch trager. Daarom is een evenwichtige sedimentbalans van belang. Dat houdt in dat er een goede sedimentkwaliteit is en geen onnatuurlijke slibbanken gevormd worden of extreme bodemerosie voorkomt in de waterloop. Dit draagt er mee toe bij om op lange termijn de doelstellingen voor waterveiligheid en een goede kwaliteit van de waterlopen te behalen.

Het prijskaartje van deze sedimentlast is enorm. Jaarlijks worden miljoenen euro’s besteed aan het:

  • baggeren van de waterwegen om de scheepvaart te verzekeren,
  • ruimen van de waterlopen om overstromingsschade te voorkomen en om waterlopen ecologisch te herstellen.
  • ruimen van grachten en modder op straat door steden en gemeenten
  • verwijderen van sediment uit de installaties van rioolbeheerders 

Tabel – Gemiddelde gekende jaarlijkse uitgave aan bagger- en ruimingswerken (berekening 2020)

 
Gemiddeld jaarlijks budget 
Dep MOW, afd Maritieme Toegang
200 miljoen euro
De Vlaamse Waterweg
17,5 miljoen euro
Vlaamse Milieumaatschappij 
5 miljoen euro
provincies (alle 5 samen)
2 miljoen euro
Polders en wateringen
2,5 miljoen euro
Port of Antwerp
 10 miljoen euro

Verder lezen

Recente evolutie: klimaatverandering leidt tot toename sediment  »  

Blijf je graag op de hoogte?

We maken maandelijks voor jou een selectie van de belangrijkste nieuwsberichten op maat van de milieuprofessional.

Schrijf je in op de nieuwsbrief