Ruiming vestinggrachten Menenpoort in Ieper

De VMM start dit najaar met de ruiming van 12.000 kubieke meter slib in de vestinggrachten van de Ieperse Menenpoort. De werken waren al eind 2018 gepland, maar doordat er meer potentiële explosieven aanwezig blijken over een grotere oppervlakte, werden de nodige veiligheidsmaatregelen genomen en de geplande ruimingsmethode grondig aangepast. De werken pakken verstoppingen, vissterfte, algengroei en zwerfvuil aan.

1 april 2021

Deel online

Tijdelijk ontwateringsbekken

De werfzone werd tijdens de eerste wereldoorlog vier jaar lang hevig beschoten. Het opsporen en uitgraven van conventionele en toxische explosieven (CTE) is dus heel belangrijk. Na detectie bleken er potentiële explosieven aanwezig te zijn over een grotere zone. In overleg met de aannemer en de veiligheidsdiensten werd beslist dat het slib moet gezeefd worden, waardoor er water aan het slib wordt toegevoegd. Daardoor zijn de af te voeren hoeveelheden veel groter. Om de impact van het transport en de kosten te beperken wordt het slib voor transport een jaar ontwaterd. Dat zal in een tijdelijk ontwateringsbekken gebeuren, waarvoor een omgevingsvergunning werd aangevraagd en verkregen. De werken worden continu opgevolgd door een CTE-deskundige. Die weet welke stappen kunnen genomen worden voor een veilige opruiming.

Sliblaag van meer dan 1 meter

Om de werken vanop het water te kunnen uitvoeren, moet het waterpeil in de Kasteelgracht hoog genoeg staan. De werken zijn nodig omdat in de Kasteelgracht een dikke sliblaag van meer dan  1 meter ligt. Als er veel regen valt, verstoppen de kokers en stuwen. In droge periodes warmt de heel beperkte waterlaag heel snel op. Het water is daardoor zuurstofarm, waardoor de vissen sterven. Zakt het waterpeil, dan worden slibbanken op verschillende plaatsen zichtbaar, waarop zwerfvuil zich opstapelt. Dat zwerfvuil moet nu jaarlijks geruimd worden. Dat is niet evident, aangezien de toegang tot de Menenpoort daarvoor tijdelijk volledig moet worden afgesloten.

Algenbloei

De dikke sliblaag heeft ook een negatief effect op de ecologie van de stadsgrachten. In het slib zit een enorme hoeveelheid voedingsstoffen die door een rottingsproces traag vrijkomen. Die stoffen gecombineerd met hogere watertemperaturen veroorzaken een algenbloei wat de biodiversiteit in de stadsgrachten negatief beïnvloedt. Alleen een grondige ruiming kan die problemen aanpakken.

Bron foto vestinggracht Menenpoort: Wikimedia Commons