Ontdek jouw persoonlijke gids naar een klimaatbestendige toekomst

Ook in Vlaanderen voelen we de effecten van de klimaatverandering. Die nemen de komende jaren alleen maar toe: drogere zomers, nattere winters, meer hittegolven en een stijgend zeeniveau. Ben jij je als lokale overheid of organisatie ook bewust van deze uitdagingen en wil je je omgeving klimaatbestendiger maken? Wil je maatregelen van klimaatadaptatie verkennen, plannen en/of uitvoeren? Dan ondersteunen wij jou hier bij met onze nieuwe dienstverlening: advies en begeleiding van lokale adviseurs klimaatadaptatie.

19 oktober 2023

Klimaatadaptatie

Deel online

De vraag is niet meer of we ons moeten aanpassen aan het veranderende klimaat, maar hoe. Als lokale overheid kan je daarin een belangrijke rol spelen en het verschil maken. Om je hierin te begeleiden staan we klaar als jouw partner in klimaatadaptatie. Daarom bieden we een nieuwe dienstverlening aan: de lokale adviseurs klimaatadaptatie. Daarnaast kan je aan de slag met drie tools die we ontwikkeld hebben.

Lokale adviseur klimaatadaptatie om je te ondersteunen

Met deze nieuwe dienstverlening richten we een laagdrempelig contactpunt op voor de lokale besturen, provincies en organisaties die hen ondersteunen. De lokale adviseurs kunnen helpen bij het doorvertalen van het Vlaamse beleid naar de lokale plannen.

Meer concreet kunnen ze je begeleiden bij bijvoorbeeld het opstellen van het klimaatadaptatieplan van jouw omgeving of de concrete invulling van de maatregelen, ondersteuning bij het uitvoeren van omgevingsanalyses ... Ook bij het meer klimaatadaptief maken van een project en het nagaan welke maatregelen het meest geschikt zijn om jouw gemeente zo goed mogelijk te beschermen tegen de gevolgen van de klimaatverandering kunnen onze lokale adviseurs ondersteuning bieden.  Hierbij maken we gebruik maken van de tools die we ontwikkelden en begeleiden we je bij het gebruik ervan.

Praktische tools om aan de slag te gaan

Om een zicht te krijgen op de toekomstige impact van klimaatadaptatie in jouw gemeente of wijk, en vooral welke maatregelen en middelen er nodig zijn om deze impact te remediëren, hebben we drie tools ontwikkeld.

• De IMPACT-tool brengt via kaarten en grafieken de effecten en gevolgen van klimaatverandering gedetailleerd in beeld. Dit wordt zowel voor het huidige klimaat getoond, als voor het hoog-impact scenario (in bijvoorbeeld 2050). Concreet toont deze tool de effecten van klimaatverandering voor de belangrijkste thema’s (hitte, droogte, grondwater, overstroming, wateroverlast (pluviaal) en zeespiegelstijging), en de gevolgen voor bijvoorbeeld kwetsbare personen, gebouwen, landbouw en kwetsbare natuur. Zo ga je met deze tool bijvoorbeeld na wat de toename van waterdiepte bij wateroverlast is in een bepaalde wijk in 2050.

Als lokale beleidsmaker kan je de IMPACT-tool onder andere gebruiken om impact- of kwetsbaarheidsanalyses uit te voeren. Met de zeer uitgebreide collectie indicatoren voer je een zeer grondige analyse uit van de effecten en gevolgen van klimaatverandering. Doordat de kaarten, cijfers en grafieken op maat worden gegeven van het door jou geselecteerde gebied (wijk, gemeente en/of afstroomzone) kan de informatie rechtstreeks worden overgenomen. Dit is een belangrijke eerste stap in de inrichting van een klimaatbestendige leefomgeving.

• De PLAN-tool geeft inzicht in maatregelen die de lokale impact van hitte, droogte en/of wateroverlast kunnen verminderen. Per gemeente, wijk of afstroomzone worden locatie-specifieke adaptatiemaatregelen voorgesteld in zeven scenario’s met een stijgend ambitieniveau. Dit gebeurt zowel kwalitatief (welke maatregelen pas ik best toe?) als kwantitatief (hoeveel van een bepaalde maatregel pas ik best toe?). Per scenario krijg je ook een indicatie van de baten en meerkosten voor adaptieve maatregelen. Hiermee kan je kosten-batenafwegingen maken of toekomstige financieringsbehoeften ramen. Ook wordt er een inschatting gemaakt van de co-benefits (biodiversiteit, C-opslag, culturele diensten …) die gepaard gaan met het gekozen maatregelenpakket.

Met de adaptatiepotentieelkaarten worden in de tool de meest geschikte locaties getoond voor de implementatie van specifieke maatregelen.

• Met de PROJECT-tool kan je de klimaatbestendigheid van projectgebieden en gebiedsinrichtingen beoordelen en verbeteren aan de hand van een klimaatadaptatiescore. Die bestaat uit een globale klimaatadaptatiescore en een deelscore voor de thema’s hitte, droogte en wateroverlast. De tool berekent de score nadat je het project hebt ingetekend in het daarvoor gedefinieerde projectgebied. Daarna krijg je de klimaatuitdagingen van dit gebied enkele effectieve maatregelen voor je project.

Naast een klimaatadaptatiescore krijg je nog info over bijkomende kenmerken zoals aandeel boomschaduw, verhardingsgraad, aandeel gebufferd/geïnfiltreerd hemelwater, een indicatie van de investeringskosten en de andere co-benefits die het project met zich meebrengt. Aan de hand van deze tool kan je het inplannen van klimaatadaptieve maatregelen via een stapsgewijs proces optimaliseren. Je kan ook de klimaatbestendigheid van uitgevoerde projecten evalueren.

Met deze tools krijg je heel veel informatie op een overzichtelijke manier. Zo krijg je nodige handvaten om op het terrein aan de slag te gaan. Heb je nood aan meer informatie over klimaatadaptatie? Heb je een drempel om zelf met de klimaattools aan de slag te gaan of vind je moeilijk je weg in de tools? Dan kan je voortaan terecht bij een van onze lokale adviseurs klimaatadaptatie. Zij ondersteunen jou in de praktijk bij de verkenning, planning en uitvoering van adaptatiemaatregelen. Ze bieden technische en inhoudelijke ondersteuning bij het gebruik. 

Heb je een vraag voor onze de lokale adviseurs klimaatadaptatie? Of wil je een afspraak maken? Dan kan je contact opnemen via het e-mailadres klimaatadviseurs@vmm.be. Zij helpen je met plezier verder!