Minder vluchtige organische stoffen in Antwerpse haven
In de Antwerpse haven zijn de concentraties van verschillende componenten van vluchtige organische stoffen (VOS) in 2023 lager dan in 2021. Dit blijkt uit de metingen van de Vlaamse Milieumaatschappij. De gerichte inspecties door de afdeling Handhaving van het Departement Omgeving met emissiebeperkende maatregelen blijken effect te hebben. Een verdere opvolging is wel noodzakelijk.
De haven van Antwerpen telt het grootste aantal chemische bedrijven van heel Europa. Een screeningscampagne toonde vijf aandachtzones in het Antwerpse Havengebied: vier in het zuidelijk deel van de haven en één aan de Rode Weel. Vooral de meetplaats aan de Rode Weel viel hierbij op: nagenoeg alle gemeten VOS-componenten waren verhoogd ten opzichte van de andere meetlocaties in de haven.
Samenwerken werkt
Op aangeven van de VMM controleerde de afdeling Handhaving van het Departement Omgeving een nabijgelegen afvalverwerkend bedrijf. Ze legden een aantal emissiebeperkende maatregelen op zoals de installatie van actief koolfilters die de uitstoot zuiveren. Verder moet het bedrijf de geleide emissies meten en alle nodige maatregelen nemen om diffuse emissies maximaal te voorkomen, zoniet deze te capteren en te zuiveren. Dit leidde tot een daling van de uitstoot tot onder de nieuwe emissiegrenswaarde voor vluchtige organische stoffen.
Ook uit de metingen van de VMM bleek dat deze ingrepen een positief effect hadden op de luchtkwaliteit in de omgeving: de concentraties van verschillende VOS-componenten lagen in 2023 lager dan in 2021. Toch zijn de concentraties van heel wat componenten nog steeds verhoogd waardoor een verdere opvolging noodzakelijk blijft.
Andere acties
Samen met andere overheidsinstanties werkte de VMM ook andere maatregelen uit om de VOS-concentraties in de omgevingslucht te verminderen:
- Bedrijven verplichten om hun diffuse emissie te meten in plaats van te berekenen. Zo kunnen bedrijven de impact op de omgeving beter inschatten.
- Uitwerken van een vergunningskader voor ontgassingsinstallaties waardoor schepen de restdampen van hun vloeibare vluchtige lading enkel kunnen lozen in vergunde installaties die de gassen zuiveren.
- Opstellen van emissiebeperkende maatregelen bij het afgassen in de chemiesector en bij op- en overslag van vloeibare producten.
- opleggen van een minimalisatieverplichting of reductieplan in de vergunning van de bedrijven die tot een daling van de VOS-emissies leiden.
- vergunningen van individuele bedrijven doorlichten en bijkomende voorwaarden opleggen zodat hun uitstoot daalt
Daling andere vervuilende stoffen
Naast de resultaten van de VOS-campagne beschrijft het rapport ook de uitstoot en de trend van klassieke luchtpolluenten zoals fijn stof, zwaveldioxide en stikstofoxides. Algemeen stellen we vast dat de luchtvervuiling afneemt door een dalende uitstoot en het gunstige weer zonder lange smogepisodes. De huidige Europese grenswaarden worden overal gerespecteerd maar voor de WGO-advieswaarden is dit niet het geval. Ook halen niet alle meetplaatsen de nieuwe Europese grenswaarden voor fijn stof en stikstofdioxide die tegen 2030 gehaald moeten worden. Dit betekent dat extra inspanningen nodig zijn om deze doelstellingen in 2030 wel te halen.
Naar het rapport Luchtkwaliteit in de Antwerpse haven 2023