Koppelingsgebieden rond het Kluizendok geopend
Na vele maanden van druk bezoek in kleine bubbels werden de grootste koppelingsgebieden in de Gentse Kanaalzone op 10 oktober 2021 feestelijk geopend! Anderhalf jaar geleden werden, met de heraanleg van het Terdonkplein, de werken in de koppelingsgebieden rond het Kluizendok in Gent en Evergem afgerond.
De koppelingsgebieden Doornzele-Noord en Rieme-Zuid zijn samen goed voor 243 ha bos, natuur en landbouwgebied, verbonden via fiets- en wandelpaden. Ze bufferen de havenactiviteiten rondom het Kluizendok en de woonkernen en dragen hun steentje bij aan de leefbaarheid van Rieme en Doornzele (deelgemeenten van Evergem).
De ingerichte koppelingsgebieden zijn het resultaat van vele jaren overleg met omwonenden en financierende partners, het opmaken en bijstellen van plannen, grondverwerving, aanleg van paden en vlot berijdbare fietspaden, aanplanten van ontelbare stuks bosgoed en hoogstammige bomen en ook wel vechten tegen de droogte om het plantgoed een kans te geven.
Bijna 200.000 struiken en bomen
Bufferen blijft voor de bewoners de belangrijkste bekommernis. De ruim 110.000 aangeplante struiken en bomen van de eerste aanplantingswerken werden de voorbije jaren aangevuld met nog eens 71.900 stuks, goed voor in totaal 39 ha bijkomend bos en beplanting langs wegen.
Buffering van de dorpen blijft een belangrijke doelstelling in elk koppelingsgebied. Bijna 200.000 nieuwe bomen en struiken zullen de leefbaarheid van Rieme en Doornzele verhogen (copyright foto: Vlaamse Landmaatschappij)
28 ha werd al enkele jaren geleden aangelegd en vormt vandaag al een stevige buffer die het Kluizendok minder zichtbaar maakt. Ook de zuidelijke aanplant langs het Molenvaardeken in Doornzele en de bijkomende bebossing in Rieme zullen die buffering verder versterken.
"De koppelingsgebieden rond het Kluizendok in Gent en Evergem waren een werk van lange adem, maar het resultaat mag meer dan gezien zijn. In eerste instantie krikken ze de leefbaarheid van de inwoners van Rieme en Doornzele stevig op met prachtige groene buffers. Maar met een oppervlakte 243 hectare wordt het gebied ook een ware trekpleister voor wandelaars, fietsers en natuurliefhebbers", zegt Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir.
Fiets- en wandelverbindingen
De verschillende verbindingen door de koppelingsgebieden verhogen de leefbaarheid in Doornzele en Rieme. In Doornzele is het nu aangenaam en veilig fietsen langs 3 nieuwe fietsverbindingen ter hoogte van het Gaverstraatje, het Abdijstraatje, de Twaalfroedenstraat en via de doorgaande fietsverbinding op de oude spoorwegbedding, een veilig alternatief voor de Langerbruggekaai.
De realisatie van de koppelingsgebieden is het werk van velen en dat vieren we ook samen met alle partners en de bevolking (copyright foto: Vlaamse Landmaatschappij)
In Rieme kwamen er fietsverbindingen op de Spiedamstraat, de oude spoorwegbedding en de Tragelstraat. Samen goed voor in totaal 5 km bijkomend vlot en veilig fietsverkeer tussen de woonkernen van Doornzele en Rieme en het Kluizendok.
Ook wandelaars kunnen op verkenning in beide gebieden via verschillende paden. Doornzele kan je te voet ontdekken via een avontuurlijk pad langs het Molenvaardeken dat je via bos en natuurzones, het Cisterciënzerspark, de oude boskern langs het Molenvaardeken en het Margaretepark van het ovaal van Wippelgem naar de oude spoorwegbedding brengt.
In Rieme worden de wandelopties beperkt door de spoorweg die het koppelingsgebied als het ware in twee delen splitst. Vanaf het Spiedamgemaal brengt een wandelpad ten noorden van de Avrijevaart je richting R4 waar een nieuw wandelpad werd aangelegd. Je vindt er aansluiting op de Hoge Avrijestraat en brengt jou zo terug naar het Spiedamgemaal. Aan de andere zijde van de dorpskern kan je wandelen via de zuidelijke oever van de Avrijevaart richting Tragel en dan via de oude spoorwegbedding terug.
Het parkje op het einde van de oude spoorwegbedding is een rustpunt voor fietsers en wandelaars. In totaal werd ongeveer 7,6 km wandelverbinding aangelegd in Doornzele en Rieme.
Mieke De Bruyne uit Gent nam deel aan de fotowedstrijd tijdens de lockdownperiode en bracht volgens de jury het koppelingsgebied het best in beeld (copyright foto: Vlaamse Landmaatschappij)
Gemeenschappelijke financiering
De inrichtingswerken kwamen er dankzij de financiële inspanningen van de Vlaamse overheid, het provinciebestuur Oost-Vlaanderen, North Sea Port, de stad Gent en de gemeente Evergem. Het project kostte in totaal ruim 3.686.000 euro. Het Vlaamse Gewest stond in voor ongeveer 1.470.000 euro (654.000 euro subsidies landinrichting, 756.000 euro middelen AMT, 30.000 euro middelen AWV, 30.000 euro middelen VMM). Het provinciebestuur Oost-Vlaanderen gaf ongeveer 670.000 euro, North Sea Port betaalde 660.000 euro, de gemeente Evergem 169.000 euro en de stad Gent 717.000 euro.
Beheer
Langs de noordzijde van de Avrijevaart zijn een aantal zones ingericht als ecologische zone. De oevers zijn er afgeschuind en in de waterloop zijn een aantal ondiepere zones gecreëerd. Hierdoor ontstaat een bredere oeverstrook met een grote diversiteit aan waterplanten, oeverplanten, rietzones met tal van broedplaatsen voor vogels, paaiplaatsen voor vissen en een grote verscheidenheid aan biotopen voor andere fauna.
Meer natuurlijke oevers bevorderen de biodiversiteit (copyright foto: Vlaamse Landmaatschappij)
Het beheer van de oevers en de Avrijevaart zelf gebeurt door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). In de ecologische zones mag de natuur haar vrije gang gaan en daar waar het maaibeheer een paar jaar geleden nog uitsluitend machinaal gebeurde, gebeurt dit nu mee door schapen. Dit betekent dat van de lente tot de herfst schapen de oeverzones begrazen. Om de fauna en flora van het gebied ongestoord te laten ontwikkelen, is in sommige van deze zones geen recreatie toegestaan.
De VMM zet in op ecologisch beheer langs de Avrijevaart via schapenbegrazing
Vanaf februari 2022 zal het projectbureau Gentse Kanaalzone het beheer in de koppelingsgebieden Rieme-Zuid en Doornzele-Noord opvolgen. De voorbije jaren voerden ze al het beheer uit van de koppelingsgebieden Desteldonk-Noord, Desteldonk-Zuid, Sint-Kruis-Winkel-Zuid en een deel van Doornzele-Noord.