Klimaatrobuust water- en peilbeheer in de Oudlandpolder

In een van de oudste polders van West-Europa, de Oudlandpolder, staat het waterbeheer onder druk. Dat komt o.a. door de klimaatverandering en het verschillende – vaak tegenstrijdig – gebruik van het gebied. Een kordaat, gebiedsgericht water- en peilbeheer, waarbij het poldergebied wordt ingedeeld in compartimenten met elk een eigen peilregime, is daarop het antwoord.

De Oudlandpolder, het stuk hinterland tussen Bredene en Zeebrugge, werd eeuwen geleden gewonnen op de zee. In dit gebied zijn landbouw, natuur en historische dorpskernen sterk verweven in een typisch polderlandschap. Het waterbeheer in dit gebied staat voor steeds grotere en nieuwe uitdagingen, waaronder verzilting en watertekorten tijdens de voorbije zomers en het tegemoetkomen aan de noden voor natuur en landbouw tijdens dergelijke periodes van droogte.

Peilbeheer voor natuur- en landbouwdoelstellingen

Nieuwe uitdagingen vragen nieuwe oplossingen. Een belangrijke oplossing voor de problematiek in de Oudlandpolder deelt het poldergebied op in compartimenten naargelang zijn gebruiksfuncties. Er zijn compartimenten waar de natuurdoelstellingen groot zijn en er zijn er die gericht zijn op landbouw. De types compartimenten stellen verschillende eisen aan het watersysteem. Het water- en peilbeheer wordt aangepast zodat meer natuurgerichte compartimenten een ander peilregime kunnen hebben dan meer landbouwgerichte compartimenten. Zo worden alle gebruiksfuncties in het poldergebied maximaal ondersteund.

GGOR onderbouwt

De afspraken voor zo’n gebiedsgericht en meer gedifferentieerd peilbeheer worden bepaald via een GGOR: een Gewenste Grond- en Oppervlaktewaterregime. Het helpt integraal waterbeheer en het ruimtelijke beleid op elkaar af te stemmen. De GGOR-oefening op de Oudlandpolder zal uitwijzen of functies die aan zijn compartimenten zijn toegekend, gelijk lopen met de mogelijkheden en de werking van het watersysteem. Het zal de keuzes voor het peilbeheer verder sturen, zowel voor de waterbehoeftes bij de verschillende gebruiken van het oppervlaktewater als voor het voorzien van de buffer- of opslagcapaciteit in de periodes van droogte. Mogelijke conflicten tussen gebruiksfuncties en het watersysteem kunnen nog opgelost worden door ze in te delen in een ander compartiment of gebruiksfunctie.

Zo’n GGOR-studie voor de Oudlandpolder wordt momenteel als pilootproject uitgevoerd in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, de Vlaamse Landmaatschappij en de VMM, tegelijkertijd met het onderzoek naar de gewenste compartimentering en een waterbalansstudie. Een raamakkoord met een 20-tal partners zal dit onderzoek en latere uitvoering in goede banen leiden. De VMM zet sterk in op de onderbouwing van het peilbeheer als onderdeel van de Blue Deal.