
Ingekokerde Kerkebeek verrijst in Brugs wijkpark
De Kerkebeek stroomt weer bovengronds in wijkpark Ten Boomgaard. De openlegging verbindt de gemeenschap en maakt de waterloop gezonder. De eerste tekenen van nieuw leven zijn al zichtbaar. Dit project is het sluitstuk van het riviercontract voor de Kerkebeek.
Op 6 december werd het langverwachte buurtpark Ten Boomgaard in de Brugse deelgemeente Sint-Michiels feestelijk geopend. Het buurtpark belooft een gezellige plek aan het water te worden, met een centrale rol voor de Kerkebeek. Een groene oase van rust waar je even ontsnapt aan het bruisende stadsleven.
Van stinkende riool naar verbindende levensader
De openlegging van de Kerkebeek staat symbool voor verrijzenis. Rond 1960 werd de waterloop als een levenloze open riool gezien en in 1972 in een rechte, betonnen koker onder de grond gestoken. Vandaag stroomt ze opnieuw door een levende, open bedding.
De herinrichting is dus meer dan een technische ingreep. Voor de VMM als waterbeheerder was dit een prestigieus project: “Water krijg hier weer de ruimte die het nodig heeft. De openlegging pakt problemen rond wateroverlast aan en verhoogt de waterbeleving in de stad. In natte periodes kan meer water infiltreren, terwijl in droge tijden water beschikbaar blijft voor het groen in de stad. Zo krijgt de biodiversiteit in en rond de waterloop een boost.” zegt Katrien Thomaes van de VMM.
Wie van bovenaf goed kijkt naar het project kan een dikkopje herkennen in het ontwerp. Een symbool van nieuw leven dat we vast en zeker zullen terugvinden in dit park.
Eerste zichtbare signalen betere waterkwaliteit
Voor de ecologie is de openlegging een flinke opsteker. Langs de waterlijn werden meer dan 500 oeverplanten in kokosrollen aangelegd. De onderste zone is al volledig begroeid en rijk aan waterleven. Volgens Maarten Goegebeur van de VMM zijn de eerste signalen van nieuw leven al zichtbaar: “Moeras- en waterplanten groeien volop en geven een boost aan het zelfzuiverend vermogen van de waterloop. Ook werden al grote karpers gespot in het opengelegde traject. De Kerkebeek leeft opnieuw en biedt kansen voor biodiversiteit in de stad.”
Samen met het 350 meter lange vlonderpad en de lange banken langs het talud, ontstaat een plek waar buurtbewoners elkaar vinden en kunnen genieten van de natuur.
Aanpak van wateroverlast
Dit project pakt ook de overstromingsproblemen in de buurt aan. Door de waterloop weer open te leggen, krijgt water meer ruimte. Zo werd er ruim 13.000 m³ grond afgevoerd over een afstand van 400 meter. Dat is het equivalent van meer dan 5 olympische zwembaden. Daarnaast blijft de oude koker functioneel om zo’n 3.000 m³ overstortwater uit de riolering en proper regenwater voor bevloeiing op te vangen.
Sluitstuk van riviercontract Kerkebeek
De openlegging van de Kerkebeek is het sluitstuk van het riviercontract voor de vallei van de Kerkebeek, een set van meer dan 50 maatregelen om de waterhuishouding in Sint-Michiels en Zedelgem te verbeteren. Aan dat riviercontract werkte de VMM samen met11 lokale, provinciale en Vlaamse partners, in de periode van 2017-2018. Bij het riviercontract werd veel aandacht besteed aan de participatie en inspraak van de bewoners en lokale doelgroepen.
Het project maakt ook deel uit van de Blue Deal van de Vlaamse Regering, het ambitieuze plan dat Vlaanderen beter moet wapenen tegen de gevolgen van klimaatverandering zoals droogte, overstromingen en verminderde waterkwaliteit.
Een blik op de toekomst
Dit project kwam tot stand door nauwe samenwerking tussen de VMM en Stad Brugge. Ook scholen, buurtbewoners en andere partners droegen bij aan het succes.
De openlegging in wijkpark Ten Boomgaard is een eerste stap. VMM en Stad Brugge werken verder aan de ecologische herinrichting van de Kerkebeek, zodat de beek ook in de toekomst een gezonde levensader blijft voor de buurt.




