Impact van klimaatverandering tot op wijkniveau

Op 9 december 2022 lanceerde de VMM nieuwe tools in het Klimaatportaal. Met de IMPACT-tool zie je de invloed van klimaatverandering op grondwater en de hittestress o.b.v. gevoelstemperatuur. Je kan nu inzoomen op wijkniveau en het is gemakkelijker om kaartbeelden te combineren en te delen, en data te downloaden. Je kan ook een overzichtelijke kaartencatalogus raadplegen.

9 februari 2023

Klimaatadaptatie

Deel online

Aan de slag met de IMPACT-tool

Het Klimaatportaal is een kennisplatform om alle cijfers en kaarten over de klimaatverandering vandaag en in de toekomst te raadplegen. Die informatie kon je al zien in een webapplicatie. We optimaliseerden en vernieuwden die en bouwden die uit tot de IMPACT-tool. De tool is intuïtief in gebruik. Je kiest een thema: hitte, droogte, grondwater, overstroming, wateroverlast, zeespiegelstijging of klimaat. Dan kies je de tijdsperiode en een gemeente, wijk, waterlichaam of specifiek adres om de kaarten te krijgen.

Nu zie je de cijfers en grafieken van de gekozen kaartlaag. Je kan meerdere kaartlagen combineren, zelfs van verschillende thema’s. Je krijgt ook een legende.

Wie een geografische analyse, internettoepassing of publicatie wil doen, kan doorklikken naar de achterliggende kaartcatalogus. Je kan de kaarten gemakkelijk downloaden als bestand of als webservice (WMS/WFS) in GIS-software.

De indicatorwaarden voor het gekozen gebied en thema kan je nu ook als tabel zien, waarin je kan filteren en sorteren. Je kan de tabel ook als Excel-bestand downloaden, net als het gros van de indicatorwaarden achter de IMPACT-tool.

Met deze tool kan je aan de slag gaan voor je eigen regio of werkingsgebied. Als lokale beleidsmaker kan je er bijvoorbeeld impact- of kwetsbaarheidsanalyses mee uitvoeren als eerste stap naar een klimaatbestendige inrichting.

Neem zelf eens een kijkje!

Nieuw thema grondwater

De klimaatverandering zorgt met veranderende neerslag- en verdampingspatronen voor een toenemende druk op ons freatisch grondwater (= de bovenste laag grondwater die niet afgesloten is door een kleilaag). Te hoge en te lage freatische waterstanden hebben een negatieve impact op landbouwteelten en natuurlijke habitats.

In de wintermaanden zorgt meer neerslag voor licht hogere grondwaterstanden tegen 2050. Minder neerslag en meer verdamping in de zomermaanden doen de laagste grondwaterstanden in de zomer dalen. Omdat de zomerse daling sterker is dan de winterstijging, doet klimaatverandering de jaargemiddelde grondwaterstanden dalen op de meeste plaatsen in Vlaanderen. We zien dat bepaalde regio’s in Vlaanderen daar sterker door getroffen worden dan andere. Dat illustreert de volgende kaart.

Voor de landbouw kan dit een potentiële impact hebben op de gewasopbrengst bij bijna 10 % van het areaal in 2030, vergeleken met de huidige situatie. Dit stijgt naar ongeveer 30 % tegen 2100.

Heel wat grondwaterafhankelijke ecosystemen die in het huidige klimaat al onder druk staan, worden in de toekomst nog extra bedreigd.

Hitte

Uitschieters van extreem warme temperaturen hebben een impact op onze gezondheid. Naast de luchttemperatuur hebben ook de aan- of afwezigheid van schaduw, luchtvochtigheid en windsnelheid een invloed op de gezondheidsimpact van hittegolven. Deze parameters samen vormen de gevoelstemperatuur (WBGT).

De vernieuwde IMPACT-tool brengt die gevoelstemperatuur erg fijnmazig in kaart (resolutie één meter) en toont ook waar hittegevoelige bevolkingsgroepen (erg jonge kinderen, en ouderen) met hittestress geconfronteerd kunnen worden zowel in het huidige klimaat als bij verdere klimaatverandering in 2030, 2050 en later. 8 % van de kwetsbare bevolking wordt op een extreem warme dag in het huidige klimaat blootgesteld aan gevoelstemperaturen waarbij ernstige gezondheidsschade te verwachten is. Onder invloed van klimaatverandering kan dit tegen 2030 al oplopen naar 31 %, en zelfs naar 81 % in 2050.

Start de IMPACT-tool

Meer weten?

Ontdek in het webinar 'Klimaatadaptatietools in de praktijk' hoe je onze tools kan gebruiken bij het uitwerken van plannen en projecten.