Grote Steunbeer in Diest wordt geautomatiseerd

De Demervallei rond Diest is van oudsher erg overstromingsgevoelig. Om Diest te beschermen tegen wateroverlast zijn in de loop der jaren al heel wat maatregelen genomen. Daar komt nu de vernieuwing van de Grote Steunbeer aan de Saspoort bij. De stuw wordt regelbaar gemaakt, zodat het waterpeil beter kan worden beheerd.

De huidige constructie is niet regelbaar in functie van droogte of wateroverlast. Met het aanbrengen van nieuwe klepstuwen en een centrale schuif kan het debiet beter worden geregeld. Om de Demer opnieuw door Diest te leiden, moet de betonnen muur dwars op de Oude Steunbeer worden weggenomen. Aan de binnenkant van de Omer Vanaudenhovelaan komt een automatische schuifconstructie die het centrum van Diest zal beschermen tegen hoogwater op de Demer. Rond de gerestaureerde Grote Steenbeer komt een boogvormige ‘zwevende brug’ voor fietsers en voetgangers.

Minder kans op overstromingen en beter voor de natuur

De vernieuwing van het sluizencomplex pakt zowel de wateroverlast als de droogte aan in de Demervallei rond Diest. Het water dat nu door de Demer stroomt, komt niet van de Demer zelf, maar van de nabijgelegen Begijnebeek. Het waterpeil van de echte Demer stroomopwaarts van Diest ligt namelijk te laag. Met de restauratie van de Grote Steunbeer wil de VMM het waterpeil weer verhogen tot het oorspronkelijke niveau van de Demervallei. Op die manier kan de rivier weer écht door de stad stromen. Bovendien gaat hierdoor de grondwaterspiegel stijgen en wordt het Webbekomsbroek vernat. Dit geeft de biodiversiteit een stevige boost.

Ook de stadsvijvers rond Diest, ter hoogte van provinciedomein Halve Maan, worden via een nieuwe constructie met de Begijnebeek verbonden. Zo kunnen ze worden gebruikt als bijkomende waterbuffers. Al deze ingrepen maken het mogelijk om de waterbuffers stroomopwaarts en stroomafwaarts langs de Demer beter te benutten, om zo de hele Demervallei te beschermen.

Wegwerken van vismigratieknelpunten

Nu geraken vissen niet voorbij de Grote Steunbeer. Daarom komt er net voor de Grote Steunbeer een verbinding met de Zwarte Beek, langs waar de vissen hun weg zullen vinden. Ook wordt er een vispassage of nevengeul tussen de Zwarte Beek en de Demer aangelegd, zodat de vissen opnieuw stroomopwaarts in de Demer kunnen zwemmen.

De aanleg van vispassages kadert in de Europese kaderrichtlijn Water, waarin de Demer de hoogste prioriteit heeft als knelpunt voor vismigratie dat moet worden weggewerkt. Door het waterpeil in de Demer op te stuwen, zal ook een vismigratieknelpunt op de Velpe vanzelf verdwijnen.

Gefaseerde waterwerken in Diest

De waterwerken om de Demer volledig door Diest te laten stromen, gebeuren op verschillende locaties in de stad en in meerdere fases. De werken starten aan de Grote Steunbeer aan de Saspoort en duren drie à vier jaar afhankelijk van de werf- en weersomstandigheden. Sinds de start van de werken in augustus is het fiets- en wandelpad aan de Saspoort afgesloten. Fietsers en voetgangers volgen tot eind februari 2022 een omleiding via het station. In overleg met de stad en het Agentschap Wegen en Verkeer werden er extra maatregelen genomen om de veiligheid voor de fietsers te verhogen.

Een overzicht van de waterwerken vind je op onderstaande kaart terug.