De influentvracht is de vracht van een verontreinigende stof die toekomt op een RWZI. De influentvracht is voornamelijk samengesteld uit huishoudelijke en industriële vrachten. Daarnaast kunnen ook diffuse bronnen, zoals bv. atmosferische depositie bijdragen tot de influentvracht.
De effluentvracht is de restvracht na zuivering van het afvalwater die door een RWZI in oppervlaktewater wordt geloosd. De effluentvracht belast dus het oppervlaktewater. Het aandeel van de RWZI-effluenten in de totale verontreiniging van het oppervlaktewater varieert van 15% voor stikstof tot 41% voor chemisch zuurstofverbruik.
Het totale debiet dat toekomt op de RWZI's volgt in grote lijnen de jaarneerslag.
De influentvrachten voor chemisch zuurstofverbruik en stikstof zijn langzaam gestegen in de periode 2011-2023. In het droge 2022 lagen de influentvrachten duidelijk lager.
De effluentvrachten vertonen geen duidelijke evolutie.
Toestand
In 2021 hadden de RWZI's volgende aandelen in de verontreiniging van oppervlaktewater (netto-emissies):
chemisch zuurstofverbruik (CZV): 41%
stikstof totaal (Nt): 15%
fosfor totaal (Pt): 32%
Evolutie
Het influentdebiet wordt heel sterk bepaald door de neerslaghoeveelheid. Verschillen in jaarneerslag verklaren dus in belangrijke mate de sprongen tussen jaren onderling. Zo weerspiegelen de relatief lage neerslaghoeveelheden in de periode 2017-2020 en 2022 zich ook in lagere influentdebieten. De relatief hoge neerslaghoeveelheden in 2021 en 2023 vertalen zich dan weer in hogere influentdebieten.
Over de hele periode 2011-2023 is er geen duidelijke trend voor het totale influentdebiet. De toename van de zuiveringsgraad leidt in principe tot hogere influentdebieten, maar de aanleg van gescheiden rioleringsstelsels en de afkoppeling van debieten die niet in de riolering thuishoren (bv. afstroming van verharde oppervlakten, grachten) zorgen er dan weer voor dat er minder regenwater op de RWZI's toekomt.
De influentvrachten voor stikstof en chemisch zuurstofverbruik zijn langzaam gestegen in de periode 2011-2023. Die stijgingen kunnen grotendeels verklaard worden door de bouw van nieuwe rioleringen en collectoren, waardoor extra huishoudens en industrie op (eventueel nieuwe) RWZI’s aangesloten werden. Daarnaast is er ook de toename van het aantal inwoners in Vlaanderen. In het erg droge 2022 lagen de influentvrachten duidelijk lager.
De effluentvracht is de resultante van de influentvracht en het zuiveringsrendement. De effluentvrachten vertonen geen duidelijke evolutie. De langzame toename van de influentvrachten wordt overschaduwd door de kleine jaarlijkse fluctuaties van de zuiveringsrendementen.
Hoe pakken we dit aan?
De stroomgebiedbeheerplannen bepalen wat Vlaanderen zal doen om de toestand van het oppervlaktewater en het grondwater te verbeteren. Alle maatregelen en acties om de toestand van de watersystemen te verbeteren of de overstromingsrisico's beter te beheren, zijn samengebracht in het maatregelenprogramma. Voor deze indicator is vooral Groep 7B - Verontreiniging oppervlaktewater van belang.